Νέος κύκλος αποσταθεροποίησης στα Βαλκάνια
ΚΟΣΟΒΟ – ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΝΤΟΥΡΟΥ
Ο ηγέτης του Αλβανικού Επαναστατικού Στρατού, Χασίμ Θάτσι, πέταξε το στρατιωτικό χιτώνα και από το 2000 προσπαθούσε να ανέλθει στην πολιτική εξουσία του Κοσσυφοπεδίου. Στις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής κατάφερε να κερδίσει την ψήφο των Κοσοβάρων, όχι όμως και της σερβικής μειονότητας, η οποία ακολουθώντας τις παραινέσεις της Σερβίας, απείχε σε ποσοστό 42% από την εκλογική διαδικασία.
Τώρα τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας είναι στραμμένα στο μικρό κρατίδιο της πρώην Γιουγκοσλαβίας και στις διαπραγματεύσεις που γίνονται μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου προκειμένου να αποφασιστεί το μέλλον του.
Το Δημοκρατικό Κόμμα του Θάτσι συγκέντρωσε το 34% των ψήφων και ακολούθησε η Δημοκρατική Λίγκα του αποθανόντα Ρουγκόβα, με το οποίο κατά πάσα πιθανότητα ο Θάτσι θα σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού. Ο πρώτος ηγέτης του UCK θέλησε να κάνει αισθητή την παρουσία του. Δήλωσε λοιπόν ότι θα προχωρήσει σε μονομερή κήρυξη ανεξαρτησίας του Κοσόβου αν μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου, καταληκτική διορία για τις διαπραγματεύσεις με τη Σερβία, δεν έχει υπάρξει συμφωνία. «Σήμερα το ρολόι γύρισε. Ένας νέος αιώνας ξεκινά. Το Κόσοβο είναι έτοιμο να προχωρήσει μπροστά στο δρόμο που θα μας φέρει πιο κοντά στην ανεξαρτησία», δήλωσε ο Θάτσι.
Η δήλωση Θάτσι προκάλεσε αναστάτωση ακόμα και στους πιο ακραιφνείς υποστηρικτές της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, οι οποίοι αμέσως συμβούλευσαν το νέο πρωθυπουργό να μην βιάζει τις καταστάσεις, φοβούμενοι ότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε νέα κρίση στα Βαλκάνια. «Ο κύριος Θάτσι πρέπει να καταλάβει ότι υπάρχει διαφορά στο να είσαι πολιτικός της αντιπολίτευσης και υπεύθυνος πρωθυπουργός. Δεν πιστεύω ότι οι Κοσοβάροι θέλουν να ανεξαρτητοποιηθούν και από τη διεθνή κοινότητα», δήλωσε με νόημα ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Καρλ Μπιλτ.
Η Σερβία από την πλευρά της προειδοποίησε ότι η ανεξαρτησία του Κοσόβου θα είναι αφετηρία για μια νέα κρίση στα Βαλκάνια που θα ακολουθηθεί από την συνένωση της σερβικής μειονότητας στο Κόσοβο και των Σέρβων της Βοσνίας με τη Σερβία. «Αν η Σερβία βυθιστεί στους βάλτους του παρελθόντος, το ίδιο θα συμβεί και σε όλα τα Βαλκάνια. Δεν πρέπει να θυσιάσουμε την ευρωπαϊκή ενότητα στο βωμό κοινών συμφερόντων. Αν συνεχίσετε να στηρίζετε την ανεξαρτησία του Κοσόβου, θα απομυθοποιήσετε τη δημοκρατία στα μάτια όλων των Σέρβων. Θα είναι ένα χτύπημα από το οποίο μπορεί να μην αναρρώσουμε», δήλωσε ο σέρβος υπουργός Εξωτερικών Βουκ Τζερεμιτς, μιλώντας στη Βουλή των Λόρδων στη Βρετανία.
Καθώς η 10η Δεκεμβρίου πλησιάζει, οι φόβοι για μια νέα γενικευμένη κρίση στα Βαλκάνια μεγαλώνει. «Υπνοβατούμε προς έναν ακόμα πόλεμο στα Βαλκάνια» γράφει στον Ομπζέρβερ ο Άντριου Ρόνσλεϊ, υποδηλώνοντας μ’ αυτό τον τίτλο την ανικανότητα της ΕΕ να περάσει με επιτυχία τη μεγάλη αυτή δοκιμασία στην εξωτερική της πολιτική. «Η προοπτική ενός ακόμα πολέμου και ακόμα πιο σκληρών εθνικών εκκαθαρίσεων, δείχνει ακριβώς το χάος που δημιούργησε η ΕΕ πριν από οχτώ χρόνια», γράφει ο Γκάρντιαν. Για μια ακόμα φορά ΗΠΑ και ΕΕ παίζουν μια πολύ επικίνδυνη παρτίδα στη σκακιέρα των Βαλκανίων που απειλεί να ξαναξυπνήσει το ηφαίστειο των εθνικών συρράξεων στην περιοχή.
ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία στηρίζουν απερίφραστα την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου, παρολ’ αυτά υπάρχουν αρκετές χώρες της ΕΕ, που είναι αρνητικές στο ενδεχόμενο αυτό, ενώ η στήριξη της Σερβίας από τη Ρωσία που δηλώνει ότι θα ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε πρόταση για την ανεξαρτησία του Κοσόβου με την οποία δεν συμφωνούν οι Σέρβοι περιπλέκει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. «Το μέλλον του Κοσόβου εντάσσεται στο νέο Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας», γράφει ο Ομπζέρβερ και η αλήθεια είναι ότι η στάση της Ρωσίας δεν πηγάζει μόνο από μια διάθεση αλληλεγγύης λόγω του κοινού παρελθόντος. «Η Μόσχα αντιτίθεται στην αρωγή που προσφέρουν οι στρατοί της Δύσης σε αυτονομιστικά κινήματα, όπου υπάρχει αναταραχή ή καταγγελίες για γενοκτονίες, πόσω μάλλον όταν η βοήθεια αυτή παρέχεται σε μια περιοχή κοντά στον Καύκασο», γράφει ο Γκάρντιαν. Οι μεγάλες δυνάμεις που έχουν εμπλακεί στην εύρεση μιας βιώσιμης λύσης στο Κοσσυφοπέδιο δεν κάνουν τίποτε άλλο από να συντηρούν τη διαμάχη, υποκινώντας επίσης ένα διαπραγματευτικό διάλογο, εντελώς προσχηματικό, που εξαρχής είχε ναυαγήσει. Το απέδειξε αυτό για μια φορά ακόμα η συνάντηση που έγινε την Τρίτη στις Βρυξέλλες, όπου η Γερμανία σε μια ύστατη προσπάθεια εξεύρεση λύσης πρότεινε μια συμφωνία «ουδέτερου στάτους» που δεν άγγιζε καθόλου το θέμα της ανεξαρτησίας. Η πρόταση φυσικά απορρίφθηκε από τη Σερβία η οποία πρότεινε μια νέα φόρμουλα, σύμφωνα με την οποία το Κόσοβο θα χαίρει μεγάλο ποσοστό αυτονομίας, υπό σερβική κυριαρχία. Και αυτές οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν σε αδιέξοδο, ενώ μια ακόμα προσπάθεια συνεννόησης θα γίνει τη Δευτέρα 26 Νοεμβρίου.
Η 10η Δεκεμβρίου είναι ημερομηνία σταθμός για τα Βαλκάνια. Ήδη υπάρχουν πληροφορίες ότι ο Αλβανικός Εθνικός Στρατός προωθείται στα σύνορα Σερβίας – Κοσόβου, ενώ και οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ είναι προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν κάθε αρνητικό σενάριο. Τα Βαλκάνια για μια ακόμα φορά είναι τα θύματα λάθος χειρισμών των μεγάλων δυνάμεων και οι εξελίξεις δείχνουν δυσοίωνες.
ΠΡΙΝ 25/11/2007