7/11/07

Η νύχτα του Κόκκινου Οκτώβρη


Ρωσία. Πέτρογκραντ. Νύχτα της 24ης προς 25η Οκτώβρη με το παλιό ημερολόγιο, 6 προς 7 Νοέμβρη με το σημερινό - του 1917. Ωρα περίπου 11. Το τραμ είναι σχεδόν άδειο, δεν έχει παρά δύο και μόνο επιβάτες, βρώμικους και τρισάθλιους στην όψη. Είναι ο Λένιν μεταμφιεσμένος και ένας Φινλανδός σωματοφύλακάς του.


Κατεβαίνουν από το τραμ και κατευθύνονται προς το Σμόλνι, όπου είναι μαζεμένα τα ηγετικά στελέχη όλων των επαναστατικών κομμάτων. Μια περίπολος της κυβερνητικής αστυνομίας τους σταματάει. Τους αφήνει όμως να συνεχίσουν τον δρόμο τους, νομίζοντας ότι έχει να κάνει με μεθύστακες. Ο Λένιν μπαίνει στο Σμόλνι, βαθιά πεισμένος ότι η επανάσταση πρέπει να αρχίσει αμέσως, χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση. «Ο Λένιν ήταν σαν λιοντάρι στο κλουβί, φώναζε, ούρλιαζε, ήταν έτοιμος να βάλει να μας τουφεκίσουν!», διηγείται ένας παρευρισκόμενος μπολσεβίκος. Τα νευραλγικά σημεία της πρωτεύουσας καταλαμβάνονται από τους Ερυθροφρουρούς. Περικυκλώνονται τα Χειμερινά Ανάκτορα, όπου έχει καταφύγει η προσωρινή κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κερένσκι. Από τις 21 Οκτώβρη (3 Νοέμβρη) η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή με επικεφαλής τον Τρότσκι έχει αποκτήσει ουσιαστικά τον έλεγχο των στρατευμάτων που είναι στρατωνισμένα στο Πέτρογκραντ - το μετέπειτα Λένινγκραντ και σήμερα Αγία Πετρούπολη. Στις 10 το πρωί της 25ης Οκτώβρη κυκλοφορεί η διακήρυξη της νίκης των μπολσεβίκων γραμμένη από το χέρι του Λένιν, με τίτλο «Προς τους πολίτες της Ρωσίας», η οποία αναφέρει:

«Η προσωρινή κυβέρνηση ανατράπηκε. Η κρατική εξουσία πέρασε στα χέρια του οργάνου του Σοβιέτ του Πέτρογκραντ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών - της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής που βρίσκεται επικεφαλής του προλεταριάτου και της φρουράς της Πετρούπολης. Η υπόθεση για την οποία αγωνιζόταν ο λαός -άμεση πρόταση δημοκρατικής ειρήνης, κατάργηση της τσιφλικάδικης ιδιοκτησίας της γης, εργατικός έλεγχος στην παραγωγή, δημιουργία σοβιετικής κυβέρνησης- είναι εξασφαλισμένη. Ζήτω η επανάσταση των εργατών, των στρατιωτών και των αγροτών!».

Στις δέκα παρά είκοσι το βράδυ της 7ης Νοεμβρίου (25 Οκτώβρη), ένα κόκκινο φανάρι ανάβει στον ιστό του φρουρίου Πέτρου και Παύλου. Αμέσως ακολουθεί μια κανονικά από το καταδρομικό «Αβρόρα» (Αυγή) που έχει περάσει με το μέρος των επαναστατών. Είναι το σύνθημα για την επίθεση της Ερυθροφρουράς εναντίον των Χειμερινών Ανακτόρων.

Σχεδόν αμέσως, στις 10 το βράδυ, αρχίζει το 2ο Συνέδριο των Σοβιέτ το οποίο αναλαμβάνει την εξουσία: «Το συνέδριο αποφασίζει: όλη η εξουσία κατά τόπους περνά στα σοβιέτ των εργατών, των στρατιωτών και των αγροτών βουλευτών που πρέπει να εξασφαλίσουν μια πραγματικά επαναστατική τάξη», διακηρύσσει.

Μέχρι τις 2 τη νύχτα, τα πάντα έχουν τελειώσει και στο πεδίο της μάχης. Τα Χειμερινά Ανάκτορα έχουν καταληφθεί. Την άλλη μέρα, 26 Οκτώβρη 1917 (8 Νοέμβρη), το Συνέδριο των Σοβιέτ ψηφίζει ως εξουσία, πλέον, τα πρώτα διατάγματά του. Το πρώτο αφορά την ειρήνη, καλώντας τις εμπόλεμες δυνάμεις (μην ξεχνάμε ότι μαίνεται ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος) σε διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας ειρήνης. Το δεύτερο διάταγμα δημεύει όλη τη γη των τσιφλικάδων μεταβάλλοντάς την σε κρατική ιδιοκτησία - πάνω από ενάμισι δισεκατομμύριο στρέμματα. Αρχίζει η νέα εποχή... Η σοβιετική εξουσία κράτησε τρία τέταρτα του αιώνα, 74 χρόνια για την ακρίβεια, πριν καταρρεύσει. Σφράγισε ανεξίτηλα την ιστορία της ανθρωπότητας τον 20ό αιώνα. Μετέτρεψε την καθυστερημένη αγροτική Ρωσία σε υπερδύναμη. Επαιξε τον καθοριστικό ρόλο στη σωτηρία της Ευρώπης από τον ναζισμό. Συνετέλεσε καθοριστικά στη βελτίωση της κατάστασης και των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε όλον τον κόσμο και στις χώρες του καπιταλισμού, καθώς οι κυβερνήσεις τους παρακινήθηκαν να οικοδομήσουν το κοινωνικό κράτος για να αποφύγουν ανάλογες επαναστάσεις. Επαιξε ρόλο στην αποδυνάμωση του παγκόσμιου καπιταλισμού, με αποτέλεσμα να διευκολυνθεί η κατάρρευση της αποικιοκρατίας και η ανάπτυξη των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων.

Η τροπή όμως που με τις δεκαετίες πήρε η σοβιετική εξουσία, υπέσκαψε σταδιακά την προωθητική δύναμη και την ισχύ της. Την κατέστησε τελικά ανίκανη να αντισταθεί στην πίεση του καπιταλισμού και την οδήγησε στην άδοξη, αναίμακτη κατάρρευση εκ των έσω, εν μέσω της αποξένωσης και της αδιαφορίας των μαζών των εργαζομένων, τα συμφέροντα των οποίων ξεκίνησε να υπερασπιστεί.

Ετσι, ο καπιταλισμός έγινε πάλι απόλυτος κυρίαρχος. Η Οκτωβριανή Επανάσταση θα αποδειχθεί άραγε παρένθεση που έκλεισε για πάντα; Το μέλλον θα απαντήσει...

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΗΓΕΤΗ
«Τώρα ή ποτέ!» ήταν το σύνθημα

Εκπληκτική ήταν η πολιτική οξυδέρκεια του Λένιν στο θέμα της επιλογής της χρονικής στιγμής που έπρεπε να γίνει η έφοδος για την κατάληψη της εξουσίας. «Η ιστορία δεν θα συγχωρήσει την καθυστέρηση στους επαναστάτες που θα μπορούσαν να νικήσουν σήμερα -και σίγουρα θα νικήσουν σήμερα!- μα που θα κινδύνευαν να χάσουν πολλά αύριο, θα κινδύνευαν να τα χάσουν όλα», διακηρύσσει σε επιστολή του προς την Κεντρική Επιτροπή των μπολσεβίκων το πρωί της 24ης Οκτώβρη (6 Νοέμβρη), απαιτώντας η εξέγερση να αρχίσει εκείνη τη νύχτα.

Από τον Γιώργο Δελαστίκ

ΕΘΝΟΣ


ΑΝΤΙΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Στους μεταγενέστερους - Μπ. ΜΠΡΕΧΤ