Για ποια Αριστερά; Για ποια Ευρώπη;
Του Σάββα Μιχαήλ
Στις 31 Μαΐου -1 Ιουνίου έγινε στο Παρίσι, με πρωτοβουλία της γαλλικής Κομμουνιστικής Επαναστατικής Λίγκας (LCR), πλατιά ευρωπαϊκή συνδιάσκεψη της «Ευρωπαϊκής Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς» για την ανασυγκρότησή της σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Πήραν μέρος, μαζί με τις οργανώσεις που ήδη συμμετείχαν στη συσπείρωση μ’ αυτό το όνομα κι άλλες που δεν είχαν σχέση μαζί της στο παρελθόν, συνολικά καμιά τριανταριά, μαζί και παρατηρητής από την αδελφή οργάνωση της ΔΕΑ στις ΗΠΑ, την ISO.
Οι οργανωτές δώσανε στον εαυτό τους συγχαρητήρια για την επιτυχία της συνάντησης, την οποία αποδίδουν, όπως γράφουν στην «Ρουζ», την εφημερίδα της Λίγκας, «κατ’ αρχήν στην περιέργεια και την συμπάθεια για την πρωτοβουλία της LCR και του NPA (Nouveau Parti Anticapitaliste - Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος)». Θυμίζουμε ότι η Λίγκα στο τελευταίο της συνέδριο αποφάσισε να υποστηρίξει την συγκρότηση ενός «πλατιού αντικαπιταλιστικού κόμματος» που θα ενώνει επαναστάτες και μη επαναστάτες αγωνιστές. Στο νέο, ρητά μη τροτσκιστικό, ευρύ σχηματισμό η ίδια η Λίγκα θα συγχωνευτεί, αφού αυτοδιαλυθεί και κόψει τους οργανωτικούς δεσμούς με το διεθνές της κέντρο που φέρει το ενοχλητικό και περιοριστικό όνομα «4η Διεθνής».
Βέβαια, πόλος έλξης στο Παρίσι δεν ήταν μόνο η πρωτοβουλία για ένα πλατύ αντικαπιταλιστικό κόμμα χωρίς δεσμεύσεις στην επαναστατική μαρξιστική παράδοση. Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, η Λίγκα έγινε πόλος έλξης λόγω των θεαματικών εκλογικών της επιτυχιών που σε συνθήκες αποσάθρωσης της σοσιαλδημοκρατίας και συρρίκνωσης του σταλινικού Γαλλικού ΚΚ έχουν καταστήσει το «κόμμα του Μπεζανσενό» σημείο αναφοράς σε πολλούς νέους αγωνιστές, την μόνη «Αριστερά στα αριστερά του Σοσιαλιστικού Κόμματος».
Το ίδιο άρθρο στη «Ρουζ», όσο περιχαρές κι αν είναι για την ελκτική δύναμη της προοπτικής ενός κόμματος που θα ξεπερνά(;) τη διαίρεση μεταρρύθμισης κι επανάστασης, δεν περιορίζει τις αιτίες της επιτυχίας της Συνδιάσκεψης σ’ αυτή και μόνο.
Μιλάει για «σημεία σύγκλισης πάνω στο χαρακτήρα της καπιταλιστικής επίθεσης, πάνω στην εξέλιξη της σοσιαλδημοκρατίας και των Κομμουνιστικών Κομμάτων, πάνω στη δυναμική της ταξικής πάλης». Αναφέρονται επίσης «κοινά σημεία αναφοράς πάνω στα κύρια αντικαπιταλιστικά μέτρα απέναντι στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό και την αναγκαιότητα μιας πολιτικής ξεκάθαρης ανεξαρτησίας απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία. Όλες οι οργανώσεις που ήταν παρούσες επαναβεβαίωσαν την αναγκαιότητα απόρριψης της πολιτικής των κοινοβουλευτικών και κυβερνητικών συνασπισμών με τον σοσιαλφιλελευθερισμό της σοσιαλδημοκρατίας ή της κεντροαριστεράς». (Η υπογράμμιση της τελευταίας φράσης είναι δική μας).
Η τελευταία πρόταση μάλιστα γεννά ιδιαίτερα ερωτήματα.
Πρώτο, γιατί χρησιμοποιείται η ασαφής έκφραση «σοσιαλφιλελευθερισμός της σοσιαλδημοκρατίας ή της κεντροαριστεράς»; Τι τελικά απορρίπτεται; Ο κοινοβουλευτικός-κυβερνητικός συνασπισμός με τον σοσιαλφιλελευθερισμό και μόνο; Αν η σοσιαλδημοκρατία ή μερίδα της απορρίψει επίσης τον σοσιαλφιλελευθερισμό (που έτσι κι αλλιώς βρίσκεται σε διαλυτική κρίση μαζί με τον νεοφιλελευθερισμό) υπάρχει ενδεχόμενο συνασπισμού μαζί της στην Βουλή ή την κυβέρνηση; Μήπως ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν το δέχεται όχι μόνο ο Αλαβάνος αλλά ακόμα κι ο Κουβέλης του Συνασπισμού;
Δεύτερο. Γνωρίζοντας ποιες συγκεκριμένες οργανώσεις παρευρίσκονταν, ανάμεσα σε άλλες ήταν και ορισμένες που στήριξαν τέτοιους συνασπισμούς, κι άρα δεν επιτρέπεται η γενίκευση «όλες οι οργανώσεις κλπ.» Στο Παρίσι ήρθε, από την Ιταλία, η Sinistra Critica που συμμετείχε σε κοινοβουλευτικό-κυβερνητικό συνασπισμό της Κεντροαριστεράς στην κυβέρνηση Πρόντι, της έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης 22 φορές πριν, πολύ καθυστερημένα, αποχωρήσει. Από την Πορτογαλία, το Μπλοκ της Αριστεράς με ολοένα πιο φανερά σοσιαλδημοκρατική πολιτική. Από την Δανία, η Πρασινο-Κόκκινη Συμμαχία με ανοιχτές πόρτες και παράθυρα στη σοσιαλδημοκρατία. Από την Γερμανία, μια πλειάδα ομάδων όπου άλλες δουλεύουν μέσα στη σοσιαλδημοκρατία του SPD κι άλλες σε άμεση σύνδεση με την αριστερή σοσιαλδημοκρατία της Linke. Από την Βρετανία, το ρεφορμιστικό Respect, που έχει προσχωρήσει στο «Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, και ακολουθεί μια πολιτική συνεργασίας όχι μόνο με τμήματα των Εργατικών αλλά και με αστικές δυνάμεις – γεγονός που έφερε και την πρόσφατη διάσπασή του. Από την Ελλάδα, μαζί με άλλους, (θα επανέλθουμε αμέσως πιο κάτω) πήγε ο Συνασπισμός κι ο ΣΥΡΙΖΑ που δεν χρειάζονται συστάσεις.
Η «Ρουζ» αναγνωρίζει ότι υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις οργανώσεις της Συνδιάσκεψης πάνω «στις διαφορετικές εμπειρίες στην Ευρώπη, το ζήτημα -κλειδί της διατύπωσης ενός ευρωπαϊκού αντικαπιταλιστικού προγράμματος», το πρόβλημα του πολέμου, της οικολογικής κρίσης, «του περιεχομένου και των μορφών του σοσιαλισμού του 21ου αιώνα». Πάντως αποφάσισαν να κάνουν κοινή δράση πάνω σ’ αυτά τα θέματα και να τα ξανασυζητήσουν σε νέα Συνδιάσκεψη το 2009 - χρονιά Ευρωεκλογών για την οποία δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η γαλλική Λίγκα να υπάρξει «πλατύ ευρωπαϊκό αντικαπιταλιστικό ψηφοδέλτιο» - σε χαλαρή, προφανώς, πολιτική-προγραμματική βάση.
Εντύπωση προκαλεί ότι από την Ελλάδα ήρθε αυτή τη φορά η πιο πολυάριθμη αντιπροσωπεία. Σύμφωνα με τον κατάλογο που δημοσιεύεται στην «Ρουζ» συμμετείχαν : η ΑΡΑΣ, το Κόκκινο, ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΚΟΕ, ο Συνασπισμός, του ΝΑΡ, η ΑΡΑΝ, η ΔΕΑ, η ΟΚΔΕ(Σπάρτακος), οι Οικολόγοι Εναλλακτικοί, το ΣΕΚ και η ΑΚΟΑ. Μ’ άλλα λόγια, όλες οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τον Συνασπισμό, όλο το σχήμα της ΕΝΑΝΤΙΑ και το μισό ΜΕΡΑ.
Αν αφαιρέσουμε τις μαοϊκές οργανώσεις (με εξαίρεση την ΚΟΕ που είναι βαθιά ριζωμένη στον ΣΥΡΙΖΑ) και που προφανώς ο σταλινισμός τους στάθηκε εμπόδιο στην αποδοχή της πρόσκλησης μιας τροτσκιστικής οργάνωσης, και την άλλην ΟΚΔΕ που έχει έρθει σε ρήξη με την LCR και τη διεθνή της οργάνωση, την πάλαι ποτέ Ενιαία Γραμματεία, οι «Λακεδαιμόνιοι» που ευκρινώς απουσιάζανε από την πανστρατιά της ελληνικής ριζοσπαστικής κι επαναστατικής Αριστεράς ήταν η δική μας τροτσκιστική οργάνωση, το ΕΕΚ.
Κατηγορηθήκαμε για «σεχταρισμό» γι’ αυτό όπως και για την απόσταση που κρατήσαμε από την εκδήλωση με τον Αλαίν Κριβίν που συνδιοργάνωσαν όλοι οι συμμετέχοντες και στη Συνδιάσκεψη του Παρισιού. Η άρνησή μας να γίνουμε κι εμείς «συνδιοργανωτές» βασίζονταν όχι σε κανέναν σεχταρισμό αλλά στο πλαίσιο που ήθελε με το ζόρι να επιβάλλει η ΟΚΔΕ-Σπάρτακος υποτάσσοντας την εκδήλωση για τον Μάη του ’68 στην προετοιμασία της Συνδιάσκεψης του Παρισιού και του κοινού ψηφοδελτίου για τις Ευρωεκλογές του 2009 (Βλ. Δήλωση του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΕΕΚ της 6/5/08 στη Νέα Προοπτική φύλλο 429, 10/5/08).
Ο ερχομός του Κριβίν έδωσε πράγματι την ευκαιρία να συναντηθεί όχι μόνο με εκπροσώπους της ελληνικής εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς αλλά και με τον Τσίπρα, το Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ, (η συνάντηση και η συνέντευξη Κριβίν προβλήθηκαν δεόντως στην Αυγή και στον αστικό Τύπο), όλο το φάσμα των δυνάμεων που πήραν μέρος στη Συνδιάσκεψη στο Παρίσι.
Η Δήλωση του Πολιτικού Γραφείου του ΕΕΚ της 6ης Μαΐου εξηγεί, συν τοις άλλοις, γιατί δεν βλέπαμε την χρησιμότητα μιας τέτοιας σύσκεψης κι εδώ και στο Παρίσι στη παρούσα συγκυρία:
«Πώς να συζητήσουμε για Ευρωεκλογές και νέα πανευρωπαϊκή συσπείρωση τη στιγμή που κανένας κριτικός απολογισμός δεν έχει γίνει (ούτε γίνεται στη σχετική πρόσκληση από το Παρίσι) ούτε προβλέπεται για το φιάσκο της προηγούμενης συσπείρωσης της λεγόμενης ευρωπαϊκής αντικαπιταλιστικής Αριστεράς (πολιτική χρεοκοπία Μπερτινότι κι Επανίδρυσης στην Ιταλία, στάση της Sinistra Critica απέναντι στην κεντροαριστερή κυβέρνηση Πρόντι διάσπαση / καταβαράθρωση του Σκωτσέζικου Σοσιαλιστικού Κόμματος και του RESPECT στην Βρετανία, σοσιαλδημοκρατικοποίηση των αντίστοιχων σχημάτων σε Πορτογαλία και Δανία κ.λπ.);»
Η ένστασή μας σήμερα, μετά την Συνδιάσκεψη του Παρισιού, γίνεται εντονότερη. Δεν έχουμε καμιά απολύτως αντίρρηση για κοινές δραστηριότητες πάλης σε βασικά ζητήματα που θίγουν όλους -πόλεμος, οικολογική κρίση, ρατσισμός κ.λπ. Αλλά μια «ευρωπαϊκή αντικαπιταλιστική συσπείρωση» που ανασυγκροτείται και κατεβαίνει μαζί σε Ευρωεκλογές χωρίς να βγάλει κανένα απολύτως μάθημα γιατί χρεοκόπησε η προηγούμενη και μάλιστα παταγωδώς (π.χ. στην Ιταλία) είναι έτοιμη να επαναλάβει τα ίδια και χειρότερα.
Για ποια Αριστερά μιλάνε και μάλιστα αντικαπιταλιστική, όταν δεν πρόκειται παρά για ανακύκλωση του ίδιου, αρκετά κλικ δεξιότερα;
Για ποια Ευρώπη μιλάνε όταν οι περισσότερες από τις οργανώσεις που συναντήθηκαν στο Παρίσι θεωρούν δεδομένο το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ζητούν να το μεταρρυθμίσουν ώστε η Ευρώπη να γίνει «κοινωνική και δημοκρατική» - αλλά όχι σοσιαλιστική;
Προπαντός μετά την εμφάνιση, στο προσκήνιο της ευρωπαϊκής «αντικαπιταλιστικής» επανασυσπείρωσης, του ίδιου του Συνασπισμού (μέλους του Ευρωπαϊκού Κόμματος της Αριστεράς και οργανωτή της συνδιάσκεψής του στην Ελλάδα) και του ΣΥΡΙΖΑ, που βρίσκουν έτσι αριστερά άλλοθι, μαύρα φίδια πρέπει να ζώνουν όσους, ανεξαρτήτως προθέσεων, αποφάσισαν να συνδέσουν το όνομά τους και την πολιτική τους παρουσία με ένα τέτοιο ιστορικά καταδικασμένο σχέδιο.
Δεν μπορείς να έχεις μια πολιτική στην Ευρώπη και το Παρίσι κι άλλη στην Ελλάδα.
