ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΜΙΑΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ
Τα τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης κάλυψαν με πολύωρες εκπομπές και «ζωντανές συνδέσεις» την έκρηξη της νεολαίας σ’ όλη την Ελλάδα. Μόνο που ταυτόχρονα «κάλυψαν», δηλαδή κουκούλωσαν και τα πιο κρίσιμα στοιχεία της.
Απαντώντας στις 29 Ιουλίου σε ερώτηση του Περικλή Κοροβέση με το εξαιρετικά επίκαιρο θέμα «αστυνομική βία, πειθαρχικός έλεγχος αστυνομικών, εκπαίδευση αστυνομικού προσωπικού», ο αρμόδιος υφυπουργός Παναγιώτης Χηνοφώτης δήλωνε στη Βουλή, μεταξύ άλλων, ότι το υπουργείο Δημόσιας Τάξης καθιερώνει τη 10η Δεκεμβρίου, επέτειο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, «ως ημέρα πραγματοποίησης εκδηλώσεων για την ευαισθητοποίηση του αστυνομικού προσωπικού σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Η δήλωση αυτή ηχεί σήμερα σαν ανέκδοτο στ' αφτιά μας. Και, βέβαια την περασμένη Τετάρτη που είχαμε 10 Δεκεμβρίου κανείς δεν διανοήθηκε να ενεργοποιήσει τη σχετική εγκύκλιο της ΕΛ.ΑΣ. Στη θέση αυτών των «εκδηλώσεων», το αστυνομικό προσωπικό κλήθηκε από την πολιτική του ηγεσία να αντιμετωπίσει το πιο οργισμένο αλλά και αυθόρμητο ξέσπασμα τμημάτων της ελληνικής νεολαίας σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας.
1. Τα μέσα ενημέρωσης και η είδηση
Πώς μάθαμε τη δολοφονία; Μπορεί επί μία βδομάδα να ασχολούνται σχεδόν σε εικοσιτετράωρη βάση τα μεγάλα κανάλια με την υπόθεση αυτή, αλλά η είδηση μεταδόθηκε πρώτα από το Indymedia της Αθήνας, τον γνωστό ιστοχώρο που έχει τόσο πολύ συκοφαντηθεί, αλλά αποτελεί πολύτιμη πηγή ενημέρωσης. Χάρη στην παρουσία πολλών αυτοπτών μαρτύρων και έπειτα από μια σειρά πρώτων μηνυμάτων διασταύρωσης, τελικά η είδηση μεταδόθηκε με απόλυτη ακρίβεια.
Αντίθετα, τα κανάλια άργησαν πολύ να καταλάβουν τη σημασία της και να τη μεταδώσουν, αλλά ακόμα και τα ειδησεογραφικά πόρταλ ή τα λεγόμενα «δημοσιογραφικά» μπλογκ έδειξαν χαρακτηριστική αδράνεια. Και, βέβαια, όταν πήραν χαμπάρι την είδηση, μετέφεραν αμάσητη την αρχική πληροφορία που διοχέτευε η αστυνομία ότι το περιπολικό δέχτηκε επίθεση με ξύλα και μολότοφ και ο αστυνομικός πυροβόλησε για να σώσει τη ζωή του.
2. Τι ήταν, τελικά, ο δράστης;
Πολύ γρήγορα αποκαλύφθηκε η ανακρίβεια των πρώτων πληροφοριών της ΕΛ.ΑΣ. που διέρρεαν στους αστυνομικούς ρεπόρτερ. Σ' αυτό συνέβαλε η αποκάλυψη της ταυτότητας του θύματος, που δεν συνέπιπτε με το προφίλ του ταραξία ή, πολύ περισσότερο, του επιτιθέμενου. Εμεινε, λοιπόν, η δεύτερη γραμμή άμυνας των απολογητών της αστυνομίας, ότι δηλαδή επρόκειτο για την ανοησία ενός παλικαρά-νταή, ο οποίος έδρασε κόντρα σε όλες τις διαταγές, κατά συνέπεια δεν φέρει κανείς ευθύνη παρά μόνον αυτός.
Ακόμα και ο εκπρόσωπος του σωματείου του δράστη, ο αντιπρόεδρος των Ειδικών Φρουρών Σταύρος Μαυροειδάκος, δεν δίστασε να του ρίξει όλη την ενοχή, με τη δήλωση ότι «υπάρχει ένας ειδικός φρουρός εγκληματίας», για να μας πείσει ότι «δεν είναι όλοι οι αστυνομικοί ακροδεξιοί και Χρυσαυγίτες, είναι δημοκράτες».
Χαρακτηριστική ήταν η επιμονή του Γιάννη Πρετεντέρη (Mega, 8/12) να επαναλαμβάνει ότι «στην περίπτωση αυτή δεν έχουμε φαινόμενο αστυνομικής βίας» και ότι αυτό «είναι φαινόμενο εγκληματικής βίας». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε στην ίδια εκπομπή κι ο διευθυντής του «Ελεύθερου Τύπου», Σεραφείμ Κοτρώτσος: «Δεν είναι κρούσμα κρατικής βίας. Είναι μια εν ψυχρώ δολοφονία. Η κυβέρνηση δεν ευθύνεται γι' αυτό».
Μάλιστα, για να τονίσει την άποψη αυτή, ο κ. Πρετεντέρης παρομοίασε την υπόθεση με τις γνωστές υποθέσεις χρήσης του υπηρεσιακού όπλου από αστυνομικούς εις βάρος της οικογένειάς τους: «Αν ένας αστυνομικός βγάλει το όπλο του και σκοτώσει τη γυναίκα του, έχει ευθύνη η κυβέρνηση;»
Ο δημοσιογράφος πρότεινε και σχετικό ορισμό: «Κρατική βία είναι η βία που ασκείται από κατασταλτικό μηχανισμό για λόγους εναντίωσης του άλλου στο κράτος. Εδώ δεν είχαμε εναντίωση κανενός στο κράτος. Γιατί θέλετε να είναι κρούσμα κρατικής βίας;»
Σύμφωνα με τον ορισμό του κ. Πρετεντέρη, η κρατική βία είναι σε τελική ανάλυση πάντα δικαιολογημένη, εφόσον προϋποθέτει «εξ ορισμού» την εναντίωση του θύματος στο κράτος.
Ολοι, βέβαια, γνωρίζουν ότι πολύ συχνά η κρατική βία ασκείται επί δικαίων και αδίκων, ενώ στη συγκεκριμένη περίπτωση ο αστυνομικός σημάδεψε και σκότωσε αυτόν που θεωρούσε αντίπαλο του κράτους, για «να τιμωρήσει -όπως λέει ο ποιητής- εν τω προσώπω του την αναρχία». Δεν επρόκειτο δηλαδή για έναν ακατανόητο προσωπικό τσαμπουκά, αλλά για ένα ακόμα επεισόδιο σ' αυτό που ο έμπειρος αστυνομικός είχε μάθει να θεωρεί πόλεμο με τον εσωτερικό εχθρό.
3. Οι πρωινοί μαθητές και οι βραδινοί άγνωστοι
Το επόμενο επιχείρημα που ακούγεται με κάθε ευκαιρία στα κανάλια είναι ο διαχωρισμός εκείνων που ξεσηκώνονται και διαδηλώνουν το πρωί (είναι οι μαθητές, οι καλοί, οι ειρηνικοί) από τους άλλους, τους βραδινούς, που σπάνε, κλέβουν και λεηλατούν (είναι οι γνωστοί άγνωστοι, οι ποινικοί εγκληματίες, οι μετανάστες).
«Αλλο η πρωινή, γνήσια, ειλικρινής διαδήλωση των μαθητών, με τις υπερβολές της», θα πει ο Μανώλης Καψής.
Δεν θα διστάσει, μάλιστα, να τους συγχωρήσει ακόμα και τον πετροπόλεμο: «Φυσικά, 16 χρονών παιδιά, θα κάνουν διαδήλωση μετά από ένα τέτοιο τραγικό γεγονός και δεν θα πετάξουν μια πέτρα; Αναμενόμενο και απόλυτα φυσιολογικό». Εξίσου ανεκτικός ο κ. Πρετεντέρης, ο οποίος συνήθως δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του: «Θα σπάσουν και κανένα τζάμι. Ελεος».
Για να καταλήξει ο κ. Καψής: «Αλλο το αίσχος το βραδινό. Τελείως διαφορετικά πράγματα. Μην τα συγχέουμε».
Φυσικά, υπάρχει διαφορά. Ομως εκείνο που διστάζουν να παραδεχτούν τα κανάλια είναι το γεγονός ότι οι πρωινές αυτές διαμαρτυρίες των μαθητών είχαν κατά κανόνα στόχο τα αστυνομικά τμήματα, με επιθετικά συνθήματα και ρίψη κάθε λογής αντικειμένων (πέτρες, νεράντζια, αβγά).
Οι πανταχού παρούσες κάμερες απέφυγαν με προσοχή να δείξουν αυτές τις (πρωινές) εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Γιατί αν το έκαναν, θα έδειχναν και την πραγματική εικόνα μιας νεολαιίστικης έκρηξης χωρίς προηγούμενο.
4. Εξάρχεια και στα Τρίκαλα;
Αμέσως μετά τα πρώτα επεισόδια, ακούσαμε και πάλι τα γνωστά επιχειρήματα για το «άβατο των Εξαρχείων» κ.λπ., ενώ οι ραδιοφωνικοί σταθμοί μετέδιδαν κατά κόρον μηνύματα κάποιων γονιών (;) που αναρωτιόντουσαν τι τάχα ήθελε ο Αλέξανδρος στα Εξάρχεια βραδιάτικα.
Η χαρακτηριστικότερη διατύπωση αυτής της «γραμμής» έγινε το βράδυ της Κυριακής (7/12) στο δελτίο του Σκάι, από τον Αλέξη Παπαχελά:
«Καλώς ή κακώς -εξαιρετικά κακώς βεβαίως- οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα αποφάσισαν από το 1979-80 περίπου ότι τα Εξάρχεια θα είναι το καινούριο Αγιο Ορος. Θα είναι το άβατον, το αυτοδιοίκητο. Δεν μπορεί να μπει περιπολικό στα Εξάρχεια, δεν μπορεί να μπει μηχανή της Αστυνομίας, διότι έχει παραδοθεί σε κάποιους ανθρώπους, οι οποίοι είτε κάνουν κάποιες δραστηριότητες εν ονόματι κάποιας ιδεολογίας είτε βεβαίως κάνουν και κάποιες ποινικές δραστηριότητες, για να μαστε έτσι πολύ σαφείς».
Εχουμε παλιότερα ασχοληθεί με τις ανακρίβειες (ή τα συνειδητά ψέματα) που εμπεριέχει η άκριτη αναπαραγωγή από δημοσιογραφικά χείλια αυτού του στερεοτύπου περί «αυτόνομου κράτους των Εξαρχείων» το οποίο αποτελεί δήθεν «άβατο» για την ΕΛ.ΑΣ. - ενώ στην πραγματικότητα είναι μια από τις ασφαλέστερες συνοικίες της Αθήνας, όταν δεν αποτελεί πεδίο «τυφλών» στρατιωτικών ασκήσεων των κάθε λογής αστυνομικών σωμάτων (βλ. «Η ιστορία ενός "ψευδοκράτους"», Ιός, 13/5/07). Σύντομα, όμως, ακόμη κι αυτό το στερεότυπο έγινε θρύψαλα από τα γεγονότα.
Εκείνο που χάλασε τη θεωρία ότι και πάλι υπεύθυνοι για την έκρηξη των επεισοδίων είναι μόνο οι 200 «γνωστοί άγνωστοι» που δρουν στην Αθήνα ήταν η αναπάντεχη εξάπλωση των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας: Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Πειραιά, Ηράκλειο, Γιάννενα, Βόλο, Καβάλα, Κοζάνη, Τρίκαλα, Βέροια, Κομοτηνή, Ξάνθη, Σέρρες, Καστοριά, Μυτιλήνη, Χανιά, Φλώρινα, Κέρκυρα, Ρόδο. Το σίγουρο είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια εντελώς αυθόρμητη έκρηξη του μαθητικού κινήματος με κοινά χαρακτηριστικά και κοινούς στόχους.
Παρ' όλη την εξάπλωση της διαμαρτυρίας σε όλη τη χώρα, οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης συνέχιζαν να μιλούν για τα Εξάρχεια: «Πληρώνουμε την ανοχή απέναντι σε ένα γκέτο το οποίο ονομάσαμε Εξάρχεια, το χαϊδεύουμε, το αφήνουμε να υπάρχει», δηλώνει ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. Κ. Μαρκόπουλος (Alter, 8/12).
Στο ίδιο μήκος κύματος, το ρεπορτάζ του ΑΝΤ1 από την κηδεία του Αλέξη Γρηγορόπουλου (9/12) θα μας πληροφορήσει -κι αυτό- πως ο δολοφονημένος μαθητής έπεσε «θύμα ενός γκέτο που το ίδιο το κράτος συντηρεί».
5. Στόχος, ο ΣΥΡΙΖΑ
Η κυβέρνηση με κάποια καθυστέρηση υιοθέτησε ως επίσημη δικαιολογία της πολιτικής της απραξίας τις θεωρίες δύο στελεχών της που δεν βρίσκονται πια στο κυβερνητικό σχήμα: τη θεωρία των ασύμμετρων απειλών και τη θεωρία της πολιτικής υποκίνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για τις ερμηνείες που εμπνεύστηκαν ο Βύρων Πολύδωρας και ο Θοδωρής Ρουσόπουλος για να ερμηνεύσουν δυο μεγάλες αποτυχίες της κυβέρνησης, δηλαδή την αδυναμία της απέναντι στις πυρκαγιές του καλοκαιριού και απέναντι στο κίνημα γύρω από το άρθρο 16.
Τώρα επανέρχονται οι θεωρίες, μόνο που αυτή τη φορά ανέλαβε το ΚΚΕ να υποδείξει ως υπεύθυνο τον ΣΥΡΙΖΑ, επιστρατεύοντας την ίδια τη γενική γραμματέα του, αλλά και στελέχη του επικοινωνιακού του επιτελείου, όπως η Λιάνα Κανέλλη. Φυσικό επακόλουθο ήταν να ταυτιστεί απολύτως μ' αυτή την «ανάλυση» ο κ. Καρατζαφέρης, παραπέμποντας στη δήλωση της κυρίας Παπαρήγα.
Προκειμένου να πείσουν για τη θεωρία της υποκίνησης, βουλευτές, όπως ο Αργύρης Ντινόπουλος, δεν δίσταζαν να ισχυριστούν δημόσια ότι η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ τη Δευτέρα ουδέποτε πραγματοποιήθηκε, πράγμα βεβαίως απολύτως ψευδές.
Βουλευτές και δημοσιογραφικά στελέχη της Ν.Δ. δεν τσιγκουνεύτηκαν τους ύμνους για την υποτιθέμενη «αποτελεσματική περιφρούρηση» του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια των επεισοδίων. Ως αυτόπτες μάρτυρες το χαώδες βράδυ της Δευτέρας (8/12), δεν διαπιστώσαμε ωστόσο την παραμικρή παρέμβαση που να δικαιολογεί όλην αυτή την υμνωδία. Στην πραγματικότητα, η «άγρια νεολαία» κινούνταν δίπλα στην πορεία του ΚΚΕ (όπως και σ' αυτή του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων οργανώσεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς και του αντιεξουσιαστικού χώρου) σπάζοντας και πυρπολώντας τους στόχους της, χωρίς να συμπλέκεται με τους διαδηλωτές.
Οι μοναδικές προσπάθειες παρεμπόδισης κάποιων αλόγιστων καταστροφών που διαπιστώσαμε προήλθαν είτε από τα μπλοκ του ΣΥΡΙΖΑ είτε από εκείνα του ΕΝΑΝΤΙΑ και της «Αντιεξουσιαστικής Κίνησης». Η περιφρούρηση του ΚΚΕ, αντίθετα, απλώς προστάτευε τους «δικούς της» διαδηλωτές, παρακολουθώντας αμέτοχη τα καψίματα και παρεμποδίζοντας ακόμη και απλούς πολίτες (κάθε άλλο παρά «γνωστούς αγνώστους») να περάσουν για να πάνε σπίτι τους.
Από κοντά, θυμήθηκαν οι τηλεπαρουσιαστές το ρόλο του ΣΥΡΙΖΑ στις φοιτητικές κινητοποιήσεις, υπαινισσόμενοι ότι η βία ξεκινά από τα αμφιθέατρα: «Θυμάστε αν κατέθεσε καμιά ερώτηση ο ΣΥΡΙΖΑ για τους φοιτητές που μπήκαν και δείραν έναν καθηγητή;» ήταν το ρητορικό ερώτημα του κ. Πρετεντέρη προς την καθηγήτρια του ΕΜΠ Ελένη Πορτάλιου. Ηταν σαν να τον ρώταγε εκείνη για τη σκηνή με το μπουκάλι που πέταγε εκείνος στο γήπεδο και να το συνέδεε με το ξέσπασμα της σημερινής βίας.
6. Το φούσκωμα των καταστροφών
Η υπερβολή είναι σύμφυτη με τη σύγχρονη δημοσιογραφία και η προβολή της καταστροφής σύμφυτη με τη σύγχρονη τηλεόραση. Αλλά αυτή τη φορά ορισμένοι τηλεοπτικοί ρεπόρτερ ήταν ασυγκράτητοι: «Μέχρι στιγμής δεν έχουμε θύματα», ακούμε τον Πάνο Σόμπολο να ενημερώνει από το Mega το βράδυ της Δευτέρας. Για να συμπληρώσει αμέσως μετά: «Τώρα, αν ξυπνήσουμε αύριο το πρωί και βρούμε κανέναν καμένο, δεν ξέρω». Ο ίδιος ο πατριάρχης του αστυνομικού ρεπορτάζ μετέδιδε με βεβαιότητα την πληροφορία ότι «στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης θα μπει η αστυνομία».
Οποιος έκανε, βέβαια, μια απλή βόλτα στο κέντρο της Αθήνας μετά τα επεισόδια, θα διαπίστωνε ότι, παρά την αδιαμφισβήτητη έκταση των καταστροφών, απέχουμε πολύ από την εικόνα ενός «ελληνικού Σαράγεβο» που μετέδιδαν τα δελτία. Ούτε η Εθνική Βιβλιοθήκη, ούτε το «ροζ» κτίριο, Παλαμά της Νομικής ούτε «οι τρεις πρώτοι όροφοι» του κτιρίου του ΔΣΑ (που όπως μας διαβεβαίωναν εξ αποστάσεως οι τρομολάγνοι ρεπόρτερ) έχουν, π.χ., υποστεί το παραμικρό.
Μεγάλο μέρος από τις εκατοντάδες μαγαζιά που το ΕΒΕΑ του (διώκτη κάθε διαδήλωσης) κ. Μίχαλου αναφέρει ως «πληγέντα» έχουν απλώς κάποιες βιτρίνες σπασμένες (είτε εσκεμμένα είτε ως «παράπλευρες απώλειες» του πετροπόλεμου με τα ΜΑΤ) και τίποτα παραπάνω. Οι περισσότερες επιθέσεις φαίνεται πως υπήρξαν λίγο-πολύ στοχευμένες (τράπεζες, επώνυμες αλυσίδες καταστημάτων), μολονότι υπήρξαν φυσικά και εξαιρέσεις.
7. Η ποσόστωση της αστυνομικής βίας
Οι πρώτες επίσημες τοποθετήσεις της κυβέρνησης μιλούσαν για αυτοσυγκράτηση της αστυνομίας: «Είναι εντολή από την ηγεσία για να μη χυθεί άλλο αίμα» εξηγούσε ο κ. Σόμπολος.
Και ο κ. Παυλόπουλος, στις πρώτες του δηλώσεις, μιλούσε για αμυντική στάση της αστυνομίας και έριχνε το βάρος στο τραγικό συμβάν. Ομως η ίδια η εικόνα των αστυνομικών να πετροβολούν διαδηλωτές σε ένα διαρκές κρυφτούλι διαψεύδουν την ωραιοποίηση αυτή της στάσης των ΜΑΤ. Αλλωστε, είναι ακόμα νωπές οι δηλώσεις Πολύδωρα για τα «ακούνητα» στρατιωτάκια του. Και βέβαια οι επιδεικτικοί πυροβολισμοί του Ζητά την Τρίτη το απόγευμα δείχνουν το πραγματικό κλίμα στα αστυνομικά όργανα.
Αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα ήταν το παμπάλαιο κόλπο των μηχανισμών καταστολής στις χώρες δυτικού τύπου. Η αρχική οδηγία ύστερα από συμβάντα όπως η δολοφονία του Αλέξη είναι να αδρανήσει σχετικά η αστυνομία, έτσι ώστε να μπορεί να επανέλθει δριμύτερη, έπειτα από τη λαϊκή απαίτηση, εξασφαλίζοντας έτσι την απαραίτητη πολιτική και ηθική νομιμοποίηση. Πρόκειται, βέβαια, για εξαιρετικά επικίνδυνη τακτική, γιατί αυτή η «επάνοδος» έχει συνήθως μεγαλύτερο κόστος σε ανθρώπινα θύματα. Αλλά ποιος νοιάζεται για τίποτα άλλο πέρα από τις εντυπώσεις;
Η κυβέρνηση φρόντισε να διαρρεύσει αυτή η πρόθεση σκλήρυνσης μέσα από τους δυο πιο κατάλληλους αγωγούς: τον κ. Καρατζαφέρη (ο οποίος μετά χαράς ανακοίνωσε τη συζήτησή του με τον πρωθυπουργό για να γίνει χρήση του άρθρου 11 του Συντάγματος και να απαγορευτούν οι διαδηλώσεις) και το «Βήμα» (το οποίο την ημέρα των πανεργατικών εκδηλώσεων πρόβαλε τον κυβερνητικό εκβιασμό «εκτόνωση ή ακραία αστυνομικά μέτρα», προβλέποντας αποστολή ειδικών ομάδων καταστολής από τη Γαλλία και τη Βρετανία). Βέβαια, αυτό το τελευταίο μέτρο θα ισοδυναμούσε με κανονική εισαγωγή στρατού κατοχής και πρακτικά είναι εντελώς ανεφάρμοστο.
8. Πώς έγινε η προβοκάτσια
Το κερασάκι στην τούρτα είναι η προβολή συνωμοτικών θεωριών. Πρώτος πρώτος ο μέντορας όλων των Λιακόπουλων και Βελόπουλων της trash-TV, ο κ. Καρατζαφέρης, ο οποίος συνέδεσε τις κινητοποιήσεις με το πραξικόπημα Ιωαννίδη (!) και υπαινίχθηκε ότι κάποιοι μυστήριοι ξένοι δάχτυλοι κρύβονται από πίσω:
«Το Σάββατο το βράδυ απεδείχθη και στον πιο αφελή Ελληνα πόσο οργανωμένο είναι το σύστημα. Μέσα σε μία ώρα από τη στιγμή που έπεσε ο πυροβολισμός εναντίον αυτού του παιδιού, σε όλη την Ελλάδα ξεσηκώθηκαν με ίδια συνθήματα, με την ίδια βία, με την ίδια επιθετικότητα. Κάποιοι λοιπόν σ' αυτό τον τόπο είναι καλά οργανωμένοι, σε αντίθεση με την πολιτεία, που δείχνει δυστυχώς ότι είναι αποδιοργανωμένη. Είναι σίγουρο ότι η κυβέρνηση και οι μυστικές υπηρεσίες δεν είναι καθόλου σίγουρες για αφίξεις του τελευταίου εικοσιτετραώρου, δεν είναι σίγουρες καθόλου για το ποιος μπορεί να μεθοδεύει τι, κι έχω την αίσθηση ότι είναι ανυποψίαστη η πολιτεία για τα πραγματικά μεγέθη που επιφυλάσσουν κάποιοι για τον τόπο».
Από την ανάποδη πλευρά, προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργεί η παρουσίαση των κινητοποιήσεων σαν να ήταν προάγγελος τρομοκρατικής δράσης. Το διέπραξε -ποιος άλλος;- ο Μάκης Τριανταφυλλόπουλος. Αφού πρώτα συνέδεσε (εσφαλμένα) την επανεμφάνιση της 17Ν, μετά την εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981, με τη δολοφονία του Μιχάλη Καλτεζά το 1985 (ενώ στην πραγματικότητα η οργάνωση ήταν ξανά ενεργή ήδη, απ' το Νοέμβριο του 1983), τελικά επέλεξε τον Χριστόδουλο Ξηρό ως ειδικό αναλυτή της νεολαιίστικης εξέγερσης.
9. Η ώρα των «αγανακτισμένων πολιτών»
Στην Πάτρα, την πόλη που έχει σημαδέψει η δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα, ξαναζήσαμε την Τρίτη το βράδυ σκηνές αγανακτισμένων πολιτών που έχουν πάρει το νόμο στα χέρια τους. Πίσω από τις δυνάμεις των ΜΑΤ (που είχαν μεταφερθεί και από άλλες πόλεις) συγκεντρώθηκαν πολλά άτομα με πολιτικά, έτοιμα να λιντσάρουν τους αντιεξουσιαστές που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το παράρτημα του Πανεπιστήμιου ύστερα από διαδήλωση 5.000 ατόμων μέσα στην πόλη.
Ειπώθηκε ότι ήταν ομάδες «καταστηματαρχών», αλλά οι επιθέσεις των διαδηλωτών στην πόλη είχαν στραφεί κυρίως ενάντια σε τράπεζες, ενώ δεν είχαν σημειωθεί κρούσματα λεηλασιών όπως σε άλλες μεγάλες πόλεις.
Το διέψευσε, άλλωστε, ο ίδιος ο δήμαρχος της πόλης Ανδρέας Φούρας. Πρόκειται για το ακροδεξιό παρακράτος της πόλης που με την προστασία της ΕΛ.ΑΣ. εξακολουθούσε να κυνηγάει με λοστούς και αλυσίδες όσους διαδηλωτές θεωρούσε «ύποπτους» όλο το βράδυ, ψάχνοντας σε στέκια αντιεξουσιαστών, ακόμα και σπίτια.
Τα θύματα αυτού του κυνηγητού μιλούν για πραγματική «Νύχτα Κρυστάλλων» που έζησε ο αντιεξουσιαστικός χώρος στην πόλη. Φυσικά, οι εν λόγω πράξεις εγκληματικής αυτοδικίας (ποινικό αδίκημα αυτές καθ' εαυτές) έγιναν με τις ευλογίες της πολιτικής ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ.
Αυτή είναι η απάντηση της κυβέρνησης στην έκρηξη της νεολαίας. Ο αρχικός στόχος της δεν μπορεί να κρυφτεί. Μέσα από την προβολή του «εσωτερικού εχθρού» ελπίζει να αποσπάσει την προσοχή από την πολιτική της λιτότητας και των σκανδάλων. Μόνο που δεν κατάλαβε ότι οι νέοι εξεγείρονται (και) γι' αυτή την πολιτική, υποδεικνύοντας τον «εσωτερικό εχθρό» στα ψηλά κλιμάκια της κοινωνικής και πολιτικής ιεραρχίας.
Οι Χρυσαυγίτες της ΕΛ.ΑΣ.
Μιλώντας το βράδυ της περασμένης Δευτέρας στην εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου στο Alter, ο Δημήτρης Στρατούλης, μέλος του Π.Γ. του ΣΥΝ, ανέφερε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει πολλά στοιχεία για «αθρόες προσλήψεις ακροδεξιών, μελών της Χρυσής Αυγής και φασιστών μέσα στην ΕΛ.ΑΣ.».
Αμέσως εξανέστη ο παριστάμενος αντιπρόεδρος των Ειδικών Φρουρών της ΕΛ.ΑΣ. Σταύρος Μαυροειδάκος, καλώντας τον κ. Στρατούλη να αποκαλύψει τα στοιχεία του, ενώ ταυτόχρονα επιχειρούσε να του αποδώσει τη φράση (που δεν είχε βέβαια πει) ότι όλοι οι Ειδικοί Φρουροί είναι Χρυσαυγίτες. Εξίσου έκπληκτοι έδειχναν και οι άλλοι παριστάμενοι (πολιτικοί και δημοσιογράφοι), λες και δεν είχαν ξανακούσει το ζήτημα αυτό.
Ομως, μέσα στο χρόνο που διανύουμε έχουν αποκαλυφθεί οι διασυνδέσεις αυτές και μάλιστα με δύο διαφορετικούς τρόπους.
Ο πρώτος, ήταν η έμπρακτη συνεργασία ΕΛ.ΑΣ. και Χρυσής Αυγής που εκδηλώθηκε στις 2 Φεβρουαρίου, στο κέντρο της Αθήνας. Από τα τηλεοπτικά πλάνα και τις φωτογραφίες διαπιστώθηκε αυτό που από χρόνια ήταν κοινό μυστικό: ότι δηλαδή υπάρχει μια επιχειρησιακή συνεργασία της ΕΛ.ΑΣ. με τη ναζιστική συμμορία, ειδικά όταν πρόκειται να αντιμετωπιστεί ο κοινός (εσωτερικός) εχθρός. Στα πλάνα αυτά φαίνεται καθαρά ότι μέλη της ναζιστικής οργάνωσης, με καδρόνια στα χέρια, καταδιώκουν μαζί με τα ΜΑΤ αντιφασίστες διαδηλωτές. Κάποια στιγμή, οι νεοναζί εγκαταλείπουν ένα από τα θύματά τους χτυπημένο στο οδόστρωμα και σπεύδουν να καλυφθούν πίσω από τις ασπίδες των ανδρών της ΕΛ.ΑΣ.
Η σύμπραξη αστυνομίας-ναζιστών επιβεβαιώνεται κι από τις φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν στον τύπο. Σε μια απ' αυτές, ένας κρανοφόρος Χρυσαυγίτης στέκεται δίπλα στα ΜΑΤ με το στιλέτο ανά χείρας («Ιός», 10/2/08).
Η δεύτερη αποκάλυψη αφορούσε την ύπαρξη στο εσωτερικό της ΕΛ.ΑΣ. στελεχών που υπερηφανεύονται για τη σχέση τους με τη Χρυσή Αυγή και την επιδεικνύουν, ενώ και τα καθήκοντα που τους ανατίθενται είναι απολύτως συμβατά με την ακροδεξιά ιδεολογία τους: παρακολούθηση «στόχων», δηλαδή ατόμων και κοινωνικών πρωτοβουλιών, που δρουν σε απόλυτη νομιμότητα, αλλά θεωρούνται από την ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. ως «ύποπτοι», επειδή έχουν «ύποπτες απόψεις», ανήκουν δηλαδή στον «αντιεξουσιαστικό» ή «αναρχικό» ή «εξωκοινοβουλευτικό» ή απλά «οικολογικό» (!) χώρο («Ιός», 23/3/08).
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η συνέχεια της υπόθεσης. Κατ' αρχάς το θέμα έφτασε στη Βουλή με ξεχωριστές ερωτήσεις που κατέθεσαν οι βουλευτές Ντίνος Βρεττός του ΠΑΣΟΚ και Περικλής Κοροβέσης του ΣΥΡΙΖΑ.
Στις 17 Απριλίου απάντησε ο αρμόδιος υφυπουργός Παναγιώτης Χηνοφώτης, ο οποίος ουσιαστικά επιβεβαίωσε την καταγγελία: «Με αφορμή όσα αναφέρονται στις ερωτήσεις των κ.κ. βουλευτών, αλλά και σε σχετικό δημοσίευμα του Τύπου της 23/3/08 (σ.σ.: δηλ. το κείμενο του "Ιού"), από την υπηρεσία διατάχθηκε η διενέργεια προκαταρκτικής έρευνας, σύμφωνα με το άρθρο 22 του π.δ. 22/1996, για τη διερεύνηση των καταγγελιών που διατυπώνονται σχετικά με διασυνδέσεις αστυνομικών με μέλη ακραίων ομάδων και οργανώσεων, στοχοποίηση πολιτών με βάση την ιδεολογία τους κ.λπ. Η έρευνα αυτή ανατέθηκε σε ανώτατο αξιωματικό, με την εντολή, εφόσον κατά την πορεία της έρευνας προκύψουν στοιχεία τέτοιας βαρύτητας που να δικαιολογούν τη μετατροπή της σε Ενορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ), να αναφέρει σχετικά. Ηδη, μετά από αναφορά του εν λόγω αξιωματικού, η προκαταρκτική έρευνα, με διαταγή της υπηρεσίας, μετετράπη σε ΕΔΕ και βρίσκεται σε εξέλιξη. Σε περίπτωση δε που προκύψουν πειθαρχικές ευθύνες εις βάρος οποιουδήποτε εμπλεκόμενου αστυνομικού, αυτές θα καταλογισθούν και θα επιβληθούν οι προβλεπόμενες πειθαρχικές ποινές».
Η απάντηση αυτή τα λέει όλα. Λέει, δηλαδή, καταρχήν ότι το δημοσίευμα του «Ιού» ήταν τεκμηριωμένο και βάσιμο. Αλλιώς δεν θα είχε προχωρήσει η υπόθεση από το στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης στην ΕΔΕ. Εκανε, λοιπόν, ο αρμόδιος «ανώτατος αξιωματικός» μια έρευνα και κατέληξε ότι πρέπει να προχωρήσει σε ΕΔΕ. Από εκείνη τη στιγμή κανείς βέβαια δεν έμαθε τι απέγινε.
Το μόνο λογικό συμπέρασμα είναι ότι τελικά η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. έκρινε ως συμβατή με την ιδιότητα του αστυνομικού τη δραστηριότητα του Χρυσαυγίτη, καθώς και την παρακολούθηση στόχων «αντιφρονούντων» πολιτών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Loic Wacquant
«Parias urbains. Ghetto, banlieues, Etat» (La Decouverte, Paris 2007)
Επίκαιρη κοινωνιολογική ανάλυση των εξεγέρσεων στα γκέτο των μεγαλουπόλεων στις ΗΠΑ και τη Δυτική Ευρώπη. Εντυπωσιακές ομοιότητες με την πρόσφατη έκρηξη της νεολαίας στις ελληνικές πόλεις.
Ιός
«Οι μελανοχίτωνες της ΕΛ.ΑΣ.» («Κ.Ε.», 10/2/08)
Συνεργασία Χρυσαυγιτών και διμοιριών ΜΑΤ, μέσα από αδιάσειστα φωτογραφικά ντοκουμέντα, κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων στο κέντρο της Αθήνας.
Ιός
«Ο "εσωτερικός εχθρός" της ΕΛ.ΑΣ.» («Κ.Ε.», 23/3/08)
Χρυσαυγίτης αστυνομικός προβάλλει τις επιδόσεις του, ενώ οι ανώτεροί του φακελώνουν και παρακολουθούν όσους πολίτες θεωρούν ύποπτους, με μόνο κριτήριο την ιδεολογία και τη δημόσια νόμιμη δράση τους.
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ
http://athens.indymedia.org
Αμεση ενημέρωση και σχολιασμός για τις κινητοποιήσεις σε όλη την Ελλάδα. Μεταξύ άλλων και αποκαλυπτικές φωτογραφίες με τις «αποκλίνουσες» δραστηριότητες μελών της ΕΛ.ΑΣ. και Χρυσαυγιτών.
http://patras.indymedia.org
Δικτυακή πληροφόρηση για τα γεγονότα της Πάτρας, όπου οι «αγανακτισμένοι» Χρυσαυγίτες πήραν το νόμο (του Λιντς) στα χέρια τους.
http://indy.gr
Πληροφορίες και σχολιασμός για τις κινητοποιήσεις.
http://www.tvxs.gr
Η δικτυακή εφημερίδα του Στέλιου Κούλογλου. Περιλαμβάνεται ένα εξαιρετικό βιντεάκι της Λίνας Δημουλά με τίτλο «Η Αθήνα ανήκει στους πολίτες της», με σκηνές από ποδοσφαιρικό αγώνα διαδηλωτών στη μέση της οδού Πανεπιστημίου.
Ελευθεροτυπία, 14/12/2008
.png)
