Με αφορμή τη σύσταση της νέας κυβέρνησης, το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας εκτιμά ως θετική τη συμβολική ενέργεια της σύστασης Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία αναδεικνύει την κρισιμότητα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οφείλει να συνοδευτεί από έμπρακτη αναβάθμιση της προστασίας τους ως προτεραιότητα στην πολιτική ατζέντα.
Επίσης, θεωρεί ενδιαφέρουσα τη σύσταση Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, το οποίο οφείλει να εξασφαλίσει τον πλήρη σεβασμό εκ μέρους των οργάνων του στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου και να άρει την παραδοσιακή ατιμωρησία όσων ευθύνονται για παραβιάσεις.
«Με τα νέα χαρτοφυλάκια, η κυβέρνηση δημιουργεί αυξημένες προσδοκίες για πραγματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων, ουσιαστική άρση της ατιμωρησίας των δραστών παραβιάσεων και γνήσια απονομή δικαιοσύνης για αυτές. Αν δεν θέλει να προδώσει αυτές τις προσδοκίες, οφείλει να προχωρήσει άμεσα σε τολμηρές και χειροπιαστές ενέργειες. Δεδομένης της σοβαρής επιδείνωσης της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα μας, δεν μπορεί να υπάρξει περίοδος χάριτος στον τομέα αυτόν», επισήμανε η πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, Κατερίνα Καπερναράκου.
Τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που καλείται να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση είναι πολλαπλά, σύνθετα και χρονίζοντα, εξ ου και απαιτούν συγκροτημένη και ουσιαστική προσέγγιση, καθώς και συστηματική διαβούλευση και συνεργασία με τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τις Ανεξάρτητες Αρχές.
«Οι συμβολικές κινήσεις είναι ένα πρώτο βήμα, αλλά δεν αρκούν για να γίνονται σεβαστά και να προστατεύονται πραγματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει ουσιαστικό περιεχόμενο σε αυτές τις κινήσεις και να διαψεύσει όσους μιλούν για ‘φτηνά επικοινωνιακά τεχνάσματα’ και ‘κατ’ ευφημισμόν υπουργεία’», τόνισε η κ. Καπερναράκου.
Η νέα κυβέρνηση πρέπει να ανταποκριθεί εμπράκτως και με συνέπεια στις υποχρεώσεις της, κάποιες από τις οποίες μάλιστα αναγνώρισε, απαντώντας σε πρόσφατο προεκλογικό ερωτηματολόγιο που απηύθυνε η οργάνωση σε όλα τα πολιτικά κόμματα. Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα κρίσιμα και πιεστικά προβλήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προβεί στη λήψη άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων, όπως:
- Αστυνομική βία: Σωστή, συστηματική και πλήρης εκπαίδευση των αστυνομικών και λιμενικών οργάνων, ιδίως όσων έρχονται σε επαφή με τον πολίτη, άψογη μεταχείριση και κράτηση ιδίως των ανηλίκων, δραστική μείωση των περιστατικών υπέρμετρης βίας, εξασφάλιση πλήρους λογοδοσίας μέσω της σύστασης ανεξάρτητων διερευνητικών οργάνων, καθώς και έμπρακτη καταπολέμηση της ατιμωρησίας των παρανομούντων κρατικών οργάνων.
- Πρόσφυγες και Αιτούντες/ούσες Άσυλο: Ριζική αναδιάρθρωση της διαδικασίας αναγνώρισης της προσφυγικής ιδιότητας, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα έχουν άμεση και πλήρη ενημέρωση και πρόσβαση σε αυτήν όλοι οι ενδιαφερόμενοι/ες και ότι τα αιτήματά τους θα κρίνονται δίκαια, αμερόληπτα, χωρίς κράτηση και καθυστέρηση, από επιτροπές εμπειρογνωμόνων ανεξάρτητες των αστυνομικών αρχών. Ουσιαστική υποστήριξη των αναγνωρισμένων προσφύγων σε θέματα υγείας, εκπαίδευσης, στέγασης και εργασίας, που θα τους διασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση.
- Μετανάστες/ριες: Άμεση και δραστική βελτίωση της μεταχείρισης των παράτυπων μεταναστών, κυρίως όσον αφορά τη στέρηση της ελευθερίας τους, κατάλληλη και αποτελεσματική πρόσβασή τους στην υγεία, τη στέγη και την εκπαίδευση. Κατάργηση της κράτησης ιδίως των ανηλίκων μεταναστών/ριών. Άρση των διακρίσεων που υφίστανται στον χώρο της εργασίας και της στέγασης ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως οι μετανάστες χωρίς χαρτιά και οι αιτούντες άσυλο, που συχνά οδηγεί στην περιθωριοποίησή τους και σε καταστάσεις ανέχειας. Άμεση επικύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων όλων των Μεταναστών Εργαζομένων και των Μελών των Οικογενειών τους. Άμεση εξιχνίαση της απόπειρας δολοφονίας της συνδικαλίστριας Κωνσταντίνας Κούνεβα και τιμωρία των υπευθύνων.
- Βία κατά των γυναικών: Άμεση επικύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για Δράση ενάντια στην Εμπορία Ανθρώπων, εκπαίδευση των εμπλεκομένων κρατικών λειτουργών (αστυνομικών/δικαστικών/ιατρικού προσωπικού), ενίσχυση των υφισταμένων και δημιουργία νέων επαρκών υποδομών αρωγής και στήριξης των θυμάτων βίας σε όλη την Ελλάδα και εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού.
- Κρατητήρια και φυλακές: Ουσιαστικός εξανθρωπισμός των κρατητηρίων και του σωφρονιστικού συστήματος με άμεσα βήματα, όπως την απόλυτη απαγόρευση κάθε μορφής κακομεταχείρισης, βασανιστηρίων ή άλλης απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης σε βάρος των κρατουμένων από συγκρατούμενούς τους ή από τις αρχές, την κατάλληλη και επαρκή πρόσβαση των κρατουμένων σε υπηρεσίες υγιεινής και υγείας, την ανεμπόδιστη επικοινωνία με δικηγόρους, συγγενείς και φίλους και τη θεσμική δυνατότητα των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και των Ανεξαρτήτων Αρχών να έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση στα κρατητήρια και στις φυλακές.
- ΛΟΑΤ: Θεσμική κατοχύρωση της εξάλειψης των διακρίσεων εναντίον των ΛΟΑΤ και θεσμοθέτηση του Συμφώνου Συμβίωσης και του πολιτικού γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια.
- Αντιρρησίες Συνείδησης: Εναρμόνιση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, παύση διώξεων και διακρίσεων εναντίον των αντιρρησιών συνείδησης. Επαρκής και έγκαιρη πληροφόρηση για το δικαίωμα της εναλλακτικής υπηρεσίας, κατάργηση της τιμωρητικής φύσης της και υπαγωγή της εξ’ ολοκλήρου σε μη στρατιωτικές αρχές. Εξάλειψη των προβλημάτων στη διαδικασία αίτησης, ιδίως για τους αιτούντες απαλλαγή για μη θρησκευτικούς λόγους. Ισχύς του δικαιώματος στην αντίρρηση συνείδησης οποιαδήποτε στιγμή, τόσο πριν, όσο και μετά την κατάταξη στις ένοπλες δυνάμεις, τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου, και μη ανάκλησή του για λόγους άσκησης συνδικαλιστικής δραστηριότητας, συμμετοχής σε απεργία, ή πειθαρχικών παραπτωμάτων.
- Άλλες νομοθετικές προτεραιότητες: Άμεση επικύρωση του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα, του 12ου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), της Σύμβασης Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων και της Σύμβασης του Όσλο για την Απαγόρευση των Όπλων Διασποράς.
