Σε μια κανιβαλικού τύπου επίθεση στους εργατικούς μισθούς, συνολικά στα εργατικά δικαιώματα, αλλά και στην αξιοπρεπή ζωή των εργαζομένων επιδίδονται πλέον η κυβέρνηση με την αμέριστη στήριξη των ΔΝΤ - ΕΕ, με χειροκροτητές τους βιομήχανους του ΣΕΒ και με χορηγούς επικοινωνίας το σύνολο των καθεστωτικών ΜΜΕ. Στο στόχαστρο αυτή τη φορά έχουν μπει οι συλλογικές συμβάσεις και παρά το θέατρο που έπαιξαν και πάλι οι υπουργοί της κυβέρνησης, πρωτοστατούσης της... υπουργού Εργοδοσίας Λούκας Κατσέλη, προκειμένου να πείσουν τους έλληνες εργαζόμενους ότι δίνουν ...μάχες για τα δικαιώματά τους, δεν τα κατάφεραν. Τα κείμενα του «επικαιροποιημένου μνημονίου» που έχουν υπογράψει το περασμένο καλοκαίρι, είναι ο πιο αψευδής μάρτυρας ότι όλα είναι «μιλημένα και από πριν συμφωνημένα» για την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων. Έτσι ώστε να ανοίξει διάπλατα ο δρόμος στη γενικευμένη διάσπαση του κόσμου της εργασίας και την πλήρη εξατομίκευση της διαπραγμάτευσης για μισθό και άλλα δικαιώματα, κάτι που θα οδηγήσει στην απόλυτη κυριαρχία του εργοδότη και στη ραγδαία υποβάθμιση της αξίας της εργατικής δύναμης.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ
Χωρίς υπερβολή, επιστρέφουμε ολοταχώς στη δεκαετία του ’30, τότε που ακόμα δεν είχε θεσπιστεί ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων, κάτι που έγινε το 1935 επί δικτατορίας Κονδύλη, ως απόρροια της εγχώριας και διεθνούς ανόδου του εργατικού κινήματος.
Η καθεστωτική επίθεση αφορά στο δικαίωμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης, της συλλογικής διασφάλισης των μισθών, στο δικαίωμα ύπαρξης συλλογικών κατώτατων μισθών, αλλά και στη συλλογική και συνδικαλιστική δράση, όπως τη γνωρίσαμε έως σήμερα. Στόχος του κεφάλαιου και της κυβέρνησης, η κατάργηση ακόμα και των κλαδικών συμβάσεων των μηδενικών αυξήσεων, η αναίρεση ακόμα και θεσμικών κατακτήσεων (έπονται άδεια μετ’ αποδοχών, 5ήμερο;), η επιβολή προσωπικής, ατομικής διαπραγμάτευσης και υπογραφής εξευτελιστικών ατομικών συμβάσεων!
Επομένως, η κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων ισοδυναμεί με κατάργηση κάθε είδους συμβάσεων, με επιστροφή στην αυγή του καπιταλισμού όσον αφορά στα εργατικά δικαιώματα, με επίπεδο διαβίωσης που σύντομα θα θυμίζει ...κατοχή, αυτή τη φορά την κατοχή του ΔΝΤ, της ΕΕ, του κεφαλαίου...
Η υποκρισία περισσεύει στο κυβερνητικό στρατόπεδο προκειμένου να διαχειριστεί αποτελεσματικά την οργή που κυριεύει όλους τους χώρους εργασίας του ιδιωτικού τομέα. Από τη μια η Λ. Κατσέλη υπόσχεται δήθεν διάλογο με τους εταίρους της, βιομηχάνους και ξεπουλημένους συνδικαλιστές, για τους όρους κατίσχυσης των επιχειρησιακών συμβάσεων έναντι των κλαδικών. Κάτι ψελλίζει ότι κατώτατο όριο θα είναι η εθνική σύμβαση της ΓΣΕΕ των 740 ευρώ μεικτά! Κι όμως, ούτε καν αυτό δεν είναι σαφές ότι θα ισχύσει. Μιλάμε για κατολίσθηση των εργατικών μισθών στα τάρταρα της φτώχειας, των μισθών - επιδομάτων ΟΑΕΔ! Από την άλλη, ο τέως γραφειοκράτης συνδικαλιστής που προβιβάστηκε σε υφυπουργός, Γ. Κουτρουμάνης, υποσχέθηκε ότι λίγο πριν από το λουκέτο –λόγω αξεπέραστων οικονομικών προβλημάτων μιας επιχείρησης– θα βρίσκει πεδίο εφαρμογής η ειδική επιχειρησιακή σύμβαση, η οποία θα υπερισχύει των κλαδικών και θα προβλέπει μείωση των εργατικών αμοιβών. Βέβαια, στην πραγματικότητα ετοιμάζουν καθολική κατίσχυση των επιχειρησιακών ΣΣΕ, δηλαδή καθολική μείωση μισθών, και μάλιστα όχι μόνο στις ζημιογόνες επιχειρήσεις αλλά ακόμα και σε αυτές που παρουσιάζουν απλώς μείωση του κύκλου εργασιών, δηλαδή που βγάζουν λιγότερα από ό,τι στο παρελθόν! Επιπλέον, θα καταργήσουν το δικαίωµα του εκάστοτε υπουργού Εργασίας να επεκτείνει στους εργοδότες που δεν είναι µέλη εργοδοτικών οργανώσεων την ισχύ συµβάσεων που υπογράφουν οι «κοινωνικοί εταίροι», οδηγώντας με αυτό το τέχνασμα σε καταβαράθρωση τους μισθούς χιλιάδων εργαζόμενων μικρών επιχειρήσεων που δεν συμμετέχουν σε κλαδικές εργοδοτικές οργανώσεις.
Όλα αυτά βέβαια αναφέρονται με απόλυτη σαφήνεια στο «επικαιροποιημένο μνημόνιο» που υπέγραψε η κυβέρνηση το καλοκαίρι και ειδικότερα στο κεφάλαιο των «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» για την αγορά εργασίας: «Η κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ότι οι συμβάσεις σε επίπεδο επιχείρησης υπερισχύουν των κλαδικών συμβάσεων, που με τη σειρά τους υπερισχύουν έναντι των συμβάσεων σε επίπεδο επαγγελματικών ενώσεων». Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει συνυπογράψει την «αναμόρφωση» του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων στον ιδιωτικό τομέα, με «μείωση των υπερωριακών αποδοχών» και «ενισχυμένη ευελιξία στη διαχείριση των ωρών εργασίας», όπως και ότι «θα αποσύρει τη διάταξη που επιτρέπει στο υπουργείο Εργασίας να επεκτείνει όλες τις κλαδικές συμβάσεις και σε αυτούς που δεν εκπροσωπούνται στις διαπραγματεύσεις». Επίσης, «θα τροποποιήσει τη νομοθεσία για την προστασία της εργασίας ώστε να επεκταθεί η δοκιμαστική περίοδος για τους νεοπροσληφθέντες στον ένα χρόνο και να διευκολύνει τη μεγαλύτερη χρήση συμβάσεων προσωρινής εργασίας και μερικής απασχόλησης». Άλλωστε, η ουσιαστική κατάργηση του ΟΜΕΔ, η δυνατότητα των εργοδοτών να προσφεύγουν κι αυτοί στη διαιτησία, και των διαιτητών να ρίχνουν τους μισθούς των επιχειρησιακών κάτω και από το επίπεδο των κλαδικών, αλλά και η κατάργηση του δικαιώματος της απεργιακής πίεσης στην εργοδοσία, όπως προβλέπει στο σχετικό σχέδιο νόμου της Λ. Κατσέλη που ήδη τέθηκε σε «διαβούλευση», όλα αυτά είναι επίσης απόρροια του «μνημονίου 2».
Η σημερινή επίθεση εξελισσόταν αργά αλλά σταθερά τα προηγούμενα χρόνια. Ενώ υπήρχουν περίπου 350 συλλογικές συμβάσεις, που κάλυπταν τους εργαζόμενους όλων των κλάδων έως και το 2009, σε ολόκληρο το 2010 υπογράφηκαν μόλις 20 συλλογικές συμβάσεις, εκ των οποίων κάποιες εκδόθηκαν μέσω ΟΜΕΔ, και αρκετές δεν εφαρμόστηκαν ποτέ στην πράξη (όπως της ΕΤΕΡ –τεχνικοί ραδιοφώνου– που στο «εφετείο» κηρύχτηκε άκυρη, λόγω αυξήσεων άνω των μηδενικών της ΓΣΕΕ).
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία πρόκειται για κλαδικές συμβάσεις, γεγονός που αποδεικνύει και κάτι άλλο: Ότι το δίλημμα έτσι όπως τίθεται, περί επιχειρησιακών ή κλαδικών, είναι κάλπικο στην περίπτωση της Ελλάδας. Οι επιχειρησιακές συμβάσεις καλύπτουν ένα ελάχιστο ποσοστό εργαζομένων, και συχνά (π.χ. τράπεζες) ρυθμίζουν θεσμικά ζητήματα κι όχι μισθολογικά. Τα βασικά μισθολογικά δικαιώματα καλύπτονται στις κλαδικές συμβάσεις, ακόμα και σε μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν εργαζόμενους πολλών ειδικοτήτων, που αμείβονται με βάση ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις.
Επιπλέον, η Ελλάδα διαθέτει πάνω 750.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με κάτω από 10 εργαζόμενους, οι οποίοι δεν μπορούν καν να συνδικαλιστούν σε επιχειρησιακό σωματείο (εκ του νόμου απαιτούνται πάνω από 20 εργαζόμενοι για την ίδρυση σωματείου). Βέβαια κι όπου υπάρχουν επιχειρησιακές συμβάσεις, το μακρύ χέρι της εργοδοσίας θα ενεργοποιήσει εργοδοτικά σωματεία, όπως π.χ. στην περίπτωση της εταιρείας σεκιούριτι G4, που υπέγραψε ΣΣΕ με κατώτατο μισθό τα 640 ευρώ (μεικτά), κάνοντας ακόμα και τη ΓΣΕΕ να φρίξει!
Το νέο εργασιακό τοπίο θα είναι συντρίμμια για τα εργατικά δικαιώματα. Εργάτες φθηνοί, αναλώσιμοι, άμεσα ...ανακυκλώσιμοι λόγω τεράστιας ανεργίας, ελαστικοί, ώστε να εργάζονται όσο και όποτε απαιτεί ο εργοδότης, με μισθούς πείνας, με ασφαλιστικές εισφορές αποψιλωμένες, και με όλες τις ανάγκες για υγειονομική περίθαλψη, σύνταξη και κάθε άλλη κοινωνική πρόνοια στις δικές του πλάτες, αφού όλα σιγά-σιγά αφαιρούνται από το εργοδοτικό κόστος (βλ. πρόσφατο πρόγραμμα ΟΑΕΔ για την δωδεκάμηνη επιχορήγηση 200.000 θέσεων πλήρους απασχόλησης, με επιδότηση εργοδοτικών εισφορών).
Οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα, εάν περάσει η κυβερνητική επίθεση στις ΣΣΕ θα γίνουν ...τριτοκοσμικοί, αφού θα κατρακυλήσουν στο μισό και ακόμα λιγότερο, παίρνοντας ως βάση την εθνική σύμβαση! Για παράδειγμα, τραπεζοϋπάλληλοι -27%, ξενοδοχοϋπάλληλοι -26%, εργάτες ιματισμού -26%, ηλεκτροσυγκολλητές -25%. Ανάλογα σε εργάτες με ημερομίσθιο: οικοδόμοι -21%, ηλεκτροτεχνίτες Περάματος -66%, εργαζόμενοι στη βιομηχανία γάλακτος -16%.
Καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση αυτής της προοπτικής για τις συλλογικές συμβάσεις και τα συλλογικά εργατικά δικαιώματα έπαιξε η εργοδοσία, και μάλιστα η πιο δυναμική της μερίδα, όπως οι τράπεζες και η μεγάλη βιομηχανία. Δεν είναι τυχαίο ότι τις πρώτες ...πέτρες κατά των κλαδικών συμβάσεων, τις πέταξε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών ήδη από το 2008, ενώ ακολούθησε ο ΣΕΒ με μεθοδευμένες εμπρηστικές παρεμβάσεις κατά των συμβάσεων. Άλλωστε, πριν από λίγες μέρες, ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δ. Δασκαλόπουλος, δήλωσε με νόημα ότι «η βαθύτερη ουσία του μνημονίου, είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι βαθιές τομές που χρειαζόμαστε, που οφείλαμε να είχαμε κάνει εδώ και χρόνια», ενώ έχυσε ...κροκοδείλια δάκρυα για τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος, κατ’ αυτόν «δεν έχει υπεράριθμους υπαλλήλους κι όμως 160.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη δουλειά τους, επειδή χρεοκόπησε το Δημόσιο».
Αποφασιστικός κρίκος για το πέρασμα αυτής της εφιαλτικής πολιτικής που θα φέρει πείνα σε όλο τον εργαζόμενο κόσμο είναι οι ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, που όχι μόνο με τα άσφαιρα πυρά τους όλα τα προηγούμενα χρόνια, αλλά πρωτίστως με την απόλυτη πρόσδεσή τους στα κυρίαρχα αστικά ιδεολογήματα της «ανάπτυξης», του «ανταγωνισμού» και της «κερδοφορίας»των επιχειρήσεων, στήριξαν την αστική πολιτική μέσα στο εργατικό κίνημα. Χαρακτηριστικό είναι το υπόμνημα που έδωσε η ΓΣΕΕ στους απεσταλμένους του ΔΝΤ πριν 10 μέρες και η λογική που ανέπτυσσε για να αποκρούσει την άλωση των κλαδικών συμβάσεων. «Το αποτέλεσμα θα είναι η διαμόρφωση διαφορετικών όρων εργασίας για τους εργαζόμενους του ίδιου κλάδου, ανάλογα με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων στις επιμέρους επιχειρήσεις. Με τον τρόπο αυτό (...) θα χρησιμοποιείται από τους επιμέρους εργοδότες ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, που με βεβαιότητα θα νοθεύσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου». Σ’ αυτό το σημείο ακριβώς υπάρχει ταύτιση της ΓΣΕΕ με τους μικρομεσααίους επιχειρηματίες της ΓΣΕΒΕ. Αντί να τους απασχολεί που οι εργάτες θα γίνουν σύγχρονοι σκλάβοι, καθιστούν εργατικό το πρόβλημα του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού.
Όμως τι λέει η ΓΣΕΕ για τις ζημιογόνες επιχειρήσεις ή τις περιοχές υψηλής ανεργίας; «Όταν μια επιχείρηση βρίσκεται στα πρόθυρα του να κλείσει γίνονται διαπραγματεύσεις και στις διαπραγματεύσεις χρησιμοποιούνται όλα τα μέτρα και τα εργαλεία προκειμένου να διασωθεί και η επιχείρηση και η απασχόληση (....) βεβαίως δεν έχουν δείξει οι εργαζόμενοι, όπου κινδυνεύει μια επιχείρηση, ένα πνεύμα που να λέει ας χάσω τη δουλειά μου δεν με νοιάζει».
Η γραμμή υποταγής συνεχώς μετατοπίζει προς τα μετόπισθεν τις δήθεν «κόκκινες γραμμές». Αντί για γενναίες αυξήσεις, η ΓΣΕΕ προσυπέγραψε τη μηδενική καθήλωση των μισθών ελέω μνημονίου, αντί για απαγόρευση των απολύσεων, παζάρευε τους ρυθμούς και τα ποσοστά απόλυσης, αντί για κατάργηση της ελαστικής εργασίας, συναίνεσε στα τετραήμερα, και τώρα αντί για αγώνα αποφασιστικό για τις συμβάσεις, ζητά ...διευκρίνιση των «αναγκαίων περιορισμών», για την κατίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων.
Δώστε (μειώσεις μισθών από 10%-50%) και σώστε το... αφεντικό
Εργοδότες, τραπεζίτες, εκδότες εκβιάζουν για ατομικές συμβάσεις. Πολλές είναι οι καταγεγραμμένες περιπτώσεις επιχειρήσεων όπου η εργοδοσία καταφεύγει με εκβιαστικό τρόπο στην κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων και στην προώθηση απευθείας των ατομικών συμβάσεων. Πρωτοστατούν οι εκδότες, καθώς τα μέτωπα που άνοιξαν είναι πολλά σε εφημερίδες, περιοδικά και ηλεκτρονικά μέσα.
Η διοίκηση του Σκάι (όμιλος Αλαφούζου) ανακοίνωσε ότι από 1/12/2010 θα περικόψει κατά 10% τους μισθούς σε όλο το προσωπικό (τηλεόρασης και ραδιοφώνου), την ίδια ώρα που εξαγοράζει έντυπα (π.χ. Καρφί). Ήδη κυκλοφόρησε ατομικές συμβάσεις, στις οποίες δεν αναγράφεται καν το ποσοστό μείωσης (αν και η γενική τάση που απαίτησε είναι περικοπές 10%, άσχετα εάν κάποιος παίρνει τη σύμβαση ή 1.000 ευρώ ή κάποιο στέλεχος 4.000 ευρώ), και απειλεί ότι διαφορετικά θα προβεί σε απολύσεις. Οι εργαζόμενοι σε όλο τον όμιλο μετά από κοινή μαχητική συνέλευση, με πάνω από 200 άτομα, αποφάσισαν να μην υπογράψουν καμιά «σύμβαση» και να παλέψουν για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους. Μειώσεις μισθών από τους εργαζόμενους του Βήματος ζητά και η διοίκηση του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, η οποία αποφάσισε να κλείσει την καθημερινή έκδοση του φύλλου. Η κλίμακα είναι η εξής: Για μισθούς μέχρι 1.000 ευρώ καμιά μεταβολή. Από 1.000-3.000 ευρώ μείον 10%. Από 3.000 και πάνω μείον 15%.
Λίγο καιρό νωρίτερα, η εργοδοσία της 4Π (περιοδικά RAM, Hi-Tech κ.ά.) απαίτησε από τους εργαζόμενους να υπογράψουν ατομική σύμβαση με την οποία της έδιναν το δικαίωμα να τους μειώσει τους μισθούς (έως 17%), και να τους παγώσει έως και το 2012. Οι εργαζόμενοι ουσιαστικά εκβιάστηκαν να υπογράψουν φοβούμενοι για πιθανή απόλυσή τους ή κλείσιμο περιοδικών, ενώ όσοι αρνήθηκαν να υπογράψουν, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο της διαθεσιμότητας ή της εκ περιτροπής απασχόλησης.
Στον κλάδο των τραπεζών, μετά τα αμύθητα κέρδη των προηγούμενων κερδών, στο στόχαστρο έχουν μπει οι εργατικοί μισθοί. Στην Τράπεζα Πειραιώς –που θα... αγόραζε Αγροτική και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, διασφαλίζοντας δήθεν και τις θέσεις εργασίας των υπαλλήλους τους– στην ημερήσια διάταξη μπήκε πρόγραμμα αδειών μετ’ αποδοχών στο όνομα της «συγκράτησης του μισθολογικού κόστους». Μάλιστα οι τραπεζίτες προχωρούν με τη συναίνεση της ΟΤΟΕ! Πρόκειται για μακροχρόνια άδεια –διάρκειας από 1 έως 3 έτη– που απευθύνεται και στους 13.400 εργαζόμενους του ομίλου. Ανάλογα με το χρόνο άδειας, 1, 2 ή 3 χρόνια, στον εργαζόμενο θα καταβάλεται το 40% των ετήσιων μεικτών αποδοχών (για άδεια 1 έτους), 45% για άδεια 2 ετών και 50% για 3 έτη.
Στην Αγροτική, οι 5.800 εργαζόμενοι απειλούνται με 10% μείωση μισθών προκειμένου να... σωθεί η τράπεζα. Η απαίτηση της τρόικας για περικοπή των λειτουργικών δαπανών κατά 35% οδηγεί σε δραστική περικοπή των επιχειρησιακών επιδομάτων, μέτρο που συνεπάγεται τη μείωση των αποδοχών άνω του 10%, αλλά και την υποχρεωτική συνταξιοδότηση περίπου 500 εργαζομένων, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις λήψης πλήρους σύνταξης αλλά παραμένουν στην τράπεζα.
Ο κόσμος της εργασίας πρέπει πλέον ορμητικά να βγει στο πολιτικό και κοινωνικό προσκήνιο, να παλέψει για την ανατροπή της λαίλαπας. Οι μικρές και μεγάλες μάχες που ξεσπούν σε πολλές επιχειρήσεις, ενάντια στις ατομικές συμβάσεις, στα τετραήμερα και τις περικοπές μισθών, στις απολύσεις, πρέπει να γενικευτούν και λάβουν διαστάσεις πανεργατικής εξέγερσης. Με τον πρώτο ρόλο στις συνελεύσεις σωματείων και εργαζομένων σε χώρους δουλειάς, που είτε δεν έχουν σωματεία, είτε αυτά είναι ξεπουλημένα, με συντονισμό πρωτοβάθμιων κόντρα στην υποταγή των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ κα σία, με αιτήματα την ανατροπή του μνημόνιου και της κυβέρνησης, μαζί με κάθε στήριγμά της, τη διαγραφή του χρέους, τν ρήξη με τους θεσμούς του κεφαλαίου τύπου ΕΕ-ΔΝΤ, με αγώνα διαρκείας....
.png)
