Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται. Όταν είδα το ΚΚΕ να καταλαμβάνει αξημέρωτα την πλατεία Συντάγματος, αμέσως ο νους μου πήγε στο κακό. Ήξερα ότι τούτο το κόμμα-ανώνυμη εταιρεία –που δεν νοιάζεται για το δυνάμωμα του κινήματος, αλλά για το δικό του δυνάμωμα– δεν θα άφηνε κανέναν να του πάρει το «πρώτο τραπέζι πίστα».
Έτσι, έστησε (για πολλοστή φορά) μια τέλεια οργανωμένη παράσταση (κυριολεκτικά, με όρους θεάματος) που, ως συνήθως, θα ήταν πολιτικά ακίνδυνη και θα είχε διπλό όφελος: πρώτον, θα προστάτευε το αστικό κοινοβούλιο από ενδεχόμενη συγκρουσιακή διάθεση του κόσμου και, δεύτερον, θα παρείχε στο κόμμα τα τηλεοπτικά πρωτεία, κρατώντας για τον εαυτό του και μόνο τα εύσημα της «πρωτοπορίας», τσιμπώντας ίσως μερικές ψήφους από το φιλοθέαμον κοινό.
Το στήσιμο του ΚΚΕ στην πλατεία ήταν εμφανές τι σκοπό είχε. Να μην επιτρέψει σε κανέναν να πλησιάσει στο κοινοβούλιο. Τα περί «περικύκλωσης του κοινοβουλίου» προκαλούν γέλιο, μιας και όταν θέλεις να κάνεις κάτι τέτοιο, δεν αφήνεις τους βουλευτές να μπουν στο κοινοβούλιο και όχι τους του διαδηλωτές να μπουν στην πλατεία. Το ότι καθόλη την ώρα της παραμονής του στην πλατεία το μέτωπο της περιφρούρησης ήταν προς τα έξω, μη αφήνοντας να περάσουν στην πλατεία, όχι τίποτα «περίεργοι», αλλά ούτε καν συγκροτημένα μπλοκ εργατικών σωματείων, το αποδεικνύει περίτρανα. Επιπροσθέτως, η «πολεμική στολή» της περιφρούρησης (παλούκια, κράνη κ.λπ.) αποδεικνύει ότι ήταν προετοιμασμένοι για σύγκρουση και βέβαια ακούγονται τουλάχιστον αστείες οι περιγραφές των δημοσιογράφων των αστικών ΜΜΕ περί «απλών διαδηλωτών που δέχονται επίθεση και συγκρούονται με κουκουλοφόρους».
Το ΚΚΕ δεν το ενδιέφερε να περιφρουρήσει τη διαδήλωση ούτε από τις δυνάμεις καταστολής ούτε από τους «μπάχαλους», το μόνο που το ενδιέφερε ήταν να κρατήσει το χαράκωμα.
Για τους παραπάνω λόγους, το ΚΚΕ φέρει απόλυτα την πολιτική ευθύνη για ό,τι έγινε.
Από την άλλη μεριά, έχουμε την συγκεκριμένη ομάδα αναρχικών που επιτέθηκε. Δεν μιλάω γενικώς και αορίστως για αναρχικούς (όπως και παραπάνω δεν μιλάω για κομμουνιστές, αλλά για το ΚΚΕ), αυτός ο χώρος δεν είναι ενιαίος και δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ενιαία. Δεν μιλάω, επίσης, για «προβοκάτορες», «παρακρατικούς» ή ότιδήποτε παρόμοιο. Κάτι τέτοιο άπτεται του αστυνομικού ρεπορτάζ κι εγώ δεν ξέρω απ' αυτά. Ακόμη κι αν ισχύει, δεν είναι αυτό που χαρακτηρίζει τις συγκεκριμένες ομάδες.
Οι ομάδες αυτές, δρώντας επίσης στο επίπεδο του θεάματος (όπως ακριβώς και το ΚΚΕ) δεν ανέχτηκαν το ότι κάποιος άλλος τους πήρε την «πρώτη σειρά της μαρκίζας». Έπρεπε, σαν γνήσια πρωτοπορία που θεωρούν και οι ίδιοι τον εαυτό τους, να πάρουν πίσω τον πρωταγωνιστικό ρόλο που τους έκλεψαν. Ήταν μια ακόμη (ανάμεσα στις πολλές άλλες) απολίτικη, χουλιγκάνικη συμπεριφορά, μια άλλη εκδοχή της εργολαβίας του κινήματος. Τα «μαύρα κομάντα» ανέλαβαν για άλλη μια φορά να σώσουν την τιμή του κινήματος, χωρίς να το ρωτήσουν όμως...
Δεν είμαι apriori εναντίον της βίας. Η άσκηση της βίας όμως είναι υπόθεση του ίδιου του κινήματος και όχι υπόθεση κάποιων αυτόκλητων ζορό. Ας μην μιλήσει κανείς για «χύμα κόσμο» που αντέδρασε – ο χύμα κόσμος δεν πηγαίνει πλήρως εξοπλισμένος στις διαδηλώσεις. Επίσης, σε κάθε περίπτωση, η βία ασκείται εναντίον του κράτους και των οργάνων του και όχι εναντίον συνδιαδηλωτών, ό,τι ιδεολογικές διαφορές κι αν έχουμε.
Δυστυχώς, η συγκεκριμένη ομάδα δεν αρκέστηκε να χτυπήσει την περιφρούρηση του ΚΚΕ (κάτι που, ενδεχομένως, θα μπορούσε να δικαιολογηθεί με κάποιον τρόπο) – οι πέτρες και οι μολότωφ χτυπούσαν και κόσμο που δεν ανήκε στα ΚΝΑΤ.
Οι δύο πιο πάνω λογικές δεν είναι κάτι παραπάνω από διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος. Του νομίσματος της εργολαβίας του κινήματος. Μιας εργολαβίας που είτε κόκκινη είναι είτε μαύρη πνίγει τον αυθορμητισμό, την αυτενέργεια και τη δυναμική του κινήματος. Είναι μια λογική που στέλνει τον κόσμο στο σπίτι του.
Το κίνημα είναι ανάγκη να σταθεί αντιμέτωπο με αυτές τις λογικές. Να πάρει πρωτοβουλίες και να μην σέρνεται πίσω από γεγονότα που καθορίζουν άλλοι. Ας αφήσει τους εργολάβους χωρίς εργολαβία, να τσακώνονται μόνοι τους. Η παράσταση με τίτλο «συγκρούσεις στο κέντρο» πρέπει να λάβει τέλος. Είναι καιρός να αποκεντρωθεί ο αγώνας, να γίνουν εξεγερσιακές διαδηλώσεις στις γειτονιές, να μεταφερθεί η σύγκρουση στους εργασιακούς χώρους και στις σχολές, εκεί που ξέρει ο ένας τον άλλον. Σε χώρους και περιοχές που οι δυνάμεις καταστολής δύσκολα μπορούν να ελέγξουν. Διάβασα κάπου μια πετυχημένη φράση: «τέρμα στη “φάκα” του Συντάγματος»*. Προσυπογράφω.
ΥΓ. Από τη σύγκρουση φάνηκε και το εξής: έσπασε ο μύθος περί του «αήττητου» του ΠΑΜΕ. Έχω την αίσθηση ότι η αναρχική ομάδα θα έπαιρνε φαλάγγι τους Κνίτες, εάν δεν παρενέβαιναν τα ΜΑΤ. Αυτό, ενδεχομένως, να φουσκώσει τα μυαλά των συγκεκριμένων αναρχικών και να δοκιμάσουν ξανά να επιτεθούν στο ΚΚΕ στο μέλλον. Εύχομαι, τούτη την ώρα που διαλύεται το σύμπαν να μην ξεκινήσει κάποια βεντέτα...
Έτσι, έστησε (για πολλοστή φορά) μια τέλεια οργανωμένη παράσταση (κυριολεκτικά, με όρους θεάματος) που, ως συνήθως, θα ήταν πολιτικά ακίνδυνη και θα είχε διπλό όφελος: πρώτον, θα προστάτευε το αστικό κοινοβούλιο από ενδεχόμενη συγκρουσιακή διάθεση του κόσμου και, δεύτερον, θα παρείχε στο κόμμα τα τηλεοπτικά πρωτεία, κρατώντας για τον εαυτό του και μόνο τα εύσημα της «πρωτοπορίας», τσιμπώντας ίσως μερικές ψήφους από το φιλοθέαμον κοινό.
Το στήσιμο του ΚΚΕ στην πλατεία ήταν εμφανές τι σκοπό είχε. Να μην επιτρέψει σε κανέναν να πλησιάσει στο κοινοβούλιο. Τα περί «περικύκλωσης του κοινοβουλίου» προκαλούν γέλιο, μιας και όταν θέλεις να κάνεις κάτι τέτοιο, δεν αφήνεις τους βουλευτές να μπουν στο κοινοβούλιο και όχι τους του διαδηλωτές να μπουν στην πλατεία. Το ότι καθόλη την ώρα της παραμονής του στην πλατεία το μέτωπο της περιφρούρησης ήταν προς τα έξω, μη αφήνοντας να περάσουν στην πλατεία, όχι τίποτα «περίεργοι», αλλά ούτε καν συγκροτημένα μπλοκ εργατικών σωματείων, το αποδεικνύει περίτρανα. Επιπροσθέτως, η «πολεμική στολή» της περιφρούρησης (παλούκια, κράνη κ.λπ.) αποδεικνύει ότι ήταν προετοιμασμένοι για σύγκρουση και βέβαια ακούγονται τουλάχιστον αστείες οι περιγραφές των δημοσιογράφων των αστικών ΜΜΕ περί «απλών διαδηλωτών που δέχονται επίθεση και συγκρούονται με κουκουλοφόρους».
Το ΚΚΕ δεν το ενδιέφερε να περιφρουρήσει τη διαδήλωση ούτε από τις δυνάμεις καταστολής ούτε από τους «μπάχαλους», το μόνο που το ενδιέφερε ήταν να κρατήσει το χαράκωμα.
Για τους παραπάνω λόγους, το ΚΚΕ φέρει απόλυτα την πολιτική ευθύνη για ό,τι έγινε.
Από την άλλη μεριά, έχουμε την συγκεκριμένη ομάδα αναρχικών που επιτέθηκε. Δεν μιλάω γενικώς και αορίστως για αναρχικούς (όπως και παραπάνω δεν μιλάω για κομμουνιστές, αλλά για το ΚΚΕ), αυτός ο χώρος δεν είναι ενιαίος και δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ενιαία. Δεν μιλάω, επίσης, για «προβοκάτορες», «παρακρατικούς» ή ότιδήποτε παρόμοιο. Κάτι τέτοιο άπτεται του αστυνομικού ρεπορτάζ κι εγώ δεν ξέρω απ' αυτά. Ακόμη κι αν ισχύει, δεν είναι αυτό που χαρακτηρίζει τις συγκεκριμένες ομάδες.
Οι ομάδες αυτές, δρώντας επίσης στο επίπεδο του θεάματος (όπως ακριβώς και το ΚΚΕ) δεν ανέχτηκαν το ότι κάποιος άλλος τους πήρε την «πρώτη σειρά της μαρκίζας». Έπρεπε, σαν γνήσια πρωτοπορία που θεωρούν και οι ίδιοι τον εαυτό τους, να πάρουν πίσω τον πρωταγωνιστικό ρόλο που τους έκλεψαν. Ήταν μια ακόμη (ανάμεσα στις πολλές άλλες) απολίτικη, χουλιγκάνικη συμπεριφορά, μια άλλη εκδοχή της εργολαβίας του κινήματος. Τα «μαύρα κομάντα» ανέλαβαν για άλλη μια φορά να σώσουν την τιμή του κινήματος, χωρίς να το ρωτήσουν όμως...
Δεν είμαι apriori εναντίον της βίας. Η άσκηση της βίας όμως είναι υπόθεση του ίδιου του κινήματος και όχι υπόθεση κάποιων αυτόκλητων ζορό. Ας μην μιλήσει κανείς για «χύμα κόσμο» που αντέδρασε – ο χύμα κόσμος δεν πηγαίνει πλήρως εξοπλισμένος στις διαδηλώσεις. Επίσης, σε κάθε περίπτωση, η βία ασκείται εναντίον του κράτους και των οργάνων του και όχι εναντίον συνδιαδηλωτών, ό,τι ιδεολογικές διαφορές κι αν έχουμε.
Δυστυχώς, η συγκεκριμένη ομάδα δεν αρκέστηκε να χτυπήσει την περιφρούρηση του ΚΚΕ (κάτι που, ενδεχομένως, θα μπορούσε να δικαιολογηθεί με κάποιον τρόπο) – οι πέτρες και οι μολότωφ χτυπούσαν και κόσμο που δεν ανήκε στα ΚΝΑΤ.
Οι δύο πιο πάνω λογικές δεν είναι κάτι παραπάνω από διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος. Του νομίσματος της εργολαβίας του κινήματος. Μιας εργολαβίας που είτε κόκκινη είναι είτε μαύρη πνίγει τον αυθορμητισμό, την αυτενέργεια και τη δυναμική του κινήματος. Είναι μια λογική που στέλνει τον κόσμο στο σπίτι του.
Το κίνημα είναι ανάγκη να σταθεί αντιμέτωπο με αυτές τις λογικές. Να πάρει πρωτοβουλίες και να μην σέρνεται πίσω από γεγονότα που καθορίζουν άλλοι. Ας αφήσει τους εργολάβους χωρίς εργολαβία, να τσακώνονται μόνοι τους. Η παράσταση με τίτλο «συγκρούσεις στο κέντρο» πρέπει να λάβει τέλος. Είναι καιρός να αποκεντρωθεί ο αγώνας, να γίνουν εξεγερσιακές διαδηλώσεις στις γειτονιές, να μεταφερθεί η σύγκρουση στους εργασιακούς χώρους και στις σχολές, εκεί που ξέρει ο ένας τον άλλον. Σε χώρους και περιοχές που οι δυνάμεις καταστολής δύσκολα μπορούν να ελέγξουν. Διάβασα κάπου μια πετυχημένη φράση: «τέρμα στη “φάκα” του Συντάγματος»*. Προσυπογράφω.
ΥΓ. Από τη σύγκρουση φάνηκε και το εξής: έσπασε ο μύθος περί του «αήττητου» του ΠΑΜΕ. Έχω την αίσθηση ότι η αναρχική ομάδα θα έπαιρνε φαλάγγι τους Κνίτες, εάν δεν παρενέβαιναν τα ΜΑΤ. Αυτό, ενδεχομένως, να φουσκώσει τα μυαλά των συγκεκριμένων αναρχικών και να δοκιμάσουν ξανά να επιτεθούν στο ΚΚΕ στο μέλλον. Εύχομαι, τούτη την ώρα που διαλύεται το σύμπαν να μην ξεκινήσει κάποια βεντέτα...
Kώστας Λεγάκης
