ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΘΗΚΑΝ σήμερα συγχρόνως σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη τα αποτελέσματα της έρευνας για τις μεταναστευτικές νομοθεσίες και την κοινωνική ένταξη των νομίμων μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη χώρα μας τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάσθηκαν στο Βρετανικό Συμβούλιο από το διευθυντή του Ιδρύματος και το διευθυντή του «Ελληνικού Παρατηρητηρίου για το Ρατσισμό και την Ξενοφοβία», κ. Μίλτο Παύλου.
Στη έρευνα χρησιμοποιήθηκε ο Δείκτης Πολιτικής Ένταξης Μεταναστών (MIPEX), που δημιουργήθηκε το 2004 στο πλαίσιο των προσπαθειών της Ε.Ε. για ενιαία μεταναστευτική πολιτική. Όπως δήλωσε τον Μάιο ο Ευρωπαίος Επίτροπος Φράνκο Φρατίνι, ο δείκτης αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια της Ευρώπης «να αναπτύξει ένα κοινό, ακριβοδίκαιο σύστημα αξιολόγησης των διαδικασιών ενσωμάτωσης».
Φέτος απασχόλησαν το δείκτη - που αφορά 28 χώρες και περιλαμβάνει 130 πολιτικά πεδία και πρακτικές που επηρεάζουν τη ζωή των μεταναστών - η νομοθεσία και οι πολιτικές ένταξης μεταναστών. Ο δείκτης προκύπτει από τη συμμετοχή 21 επιστημονικών κέντρων και 56 ειδικών από τα κράτη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η Ελλάδα εμφανίζει μια από τις δυσμενέστερες μεταναστευτικές νομοθεσίες και πολιτικές για την κοινωνική ένταξη και τη συμμετοχή των νομίμων μεταναστών.
Οι επιμέρους δείκτες:
Στο μέσο όρο των χωρών της ΕΕ βρίσκεται η Ελλάδα όσον αφορά τη νομοθεσία κατά των διακρίσεων. Όπως σημειώνεται, το νομικό οπλοστάσιο είναι καταρχήν επαρκές. Ωστόσο οι σχετικές υποθέσεις ετησίως δεν ξεπερνούν τις 10-20 όσον αφορά το δημόσιο τομέα, ενώ για την προστασία από τις διακρίσεις στον ιδιωτικό τομέα ο αριθμός είναι σχεδόν μηδενικός.
Ο Συνήγορος του Πολίτη (στον οποίον γίνονται οι καταγγελίες για διακριτική μεταχείριση στο δημόσιο τομέα) δεν έχει τη δυνατότητα να αναλάβει δικαστικά υποθέσεις. Επίσης, η ελληνική νομοθεσία επιτρέπει τις διακρίσεις λόγω ιθαγένειας.
Στον ευρωπαϊκό μέσο όρο βρίσκεται η χώρα μας και όσον αφορά τα δικαιώματα των μεταναστών που απορρέουν από το καθεστώς μακράς διαμονής. Όμως η σχετική διαδικασία δεν έχει ξεκινήσει έως σήμερα, ο αριθμός δικαιούχων σύμφωνα με το νόμο για να υποβάλλουν αίτηση δεν ξεπερνά τους 500-800 ετησίως και το παράβολο είναι το πιο ακριβό της Ε.Ε.
αποσύνδεσή της από τα εκπαιδευτικά προγράμματα (ζητείται επάρκεια ελληνικής γλώσσας 2ου επιπέδου). Συγχρόνως, αιτείται οιοσδήποτε νόμιμος μετανάστης να έχει τη δυνατότητα να μάθει την ελληνική γλώσσα -ρύθμιση που υπάρχει σε πολλά άλλα κράτη, αλλά όχι στο δικό μας.
Σε ό,τι αφορά το δημόσιο λόγο στο Ευρωκοινοβούλιο για τους μετανάστες, η Ελλάδα κατέχει την τρίτη καλύτερη θέση μετά τη Σουηδία και τη Δανία. Όμως, ενώ οι πρακτικές των δύο σκανδιναβικών κρατών συμφωνούν με τη στάση των ευρωβουλευτών τους, δεν ισχύει το ίδιο και στην περίπτωση της χώρας μας. Όπως σημείωσε ο κ. Παύλου, ενώ οι ευρωβουλευτές μας εμφανίζονται θετικοί στα ευρωπαϊκά όργανα, οι εσωτερικές πρακτικές είναι αρνητικές.
Η οικογενειακή συνένωση των μελών της οικογένειας των νόμιμων μεταναστών είναι δυσχερής. Ενώ πρόθεση της σχετικής κοινοτικής οδηγίας είναι η συνένωση οικογενειών, στην Ελλάδα περιοριστικοί όροι, όπως το ύψος του απαιτούμενου εισοδήματος απειλεί την οικογενειακή ενότητα και οδηγεί σε παράδοξα όπως η νόμιμη διαμονή των γονέων, αλλά η παράνομη των παιδιών και των παππούδων. Όπως σημειώθηκε, σε άλλα ευρωπαϊκή κράτη δεν υπάρχουν αντίστοιχες οικονομικές δεσμεύσεις και ο μετανάστης απαλλάσσεται από το παράβολο όταν το εισόδημά του είναι πολύ χαμηλό. Η Ελλάδα κατατάσσεται 5η από το τέλος σε μια κατηγορία όπου τη χειρότερη επίδοση έχει η Κύπρος.
Το καθεστώς των μεταναστών στην ελληνική αγορά εργασίας είναι επισφαλές. Όσα χρόνια κι αν εργάζεται κάποιος, εάν δεν έχει χαρτιά μπορεί να απελαθεί. Συγχρόνως, η πρόσβαση είναι δυσμενής και τα δικαιώματά τους περιορισμένα. Αυτό συμβάλλει, σημειώνεται στην έκθεση, στην άτυπη απασχόληση και στην εξώθησή τους σε αντίστοιχα άτυπο (παράνομο) καθεστώς διαμονής. Η Ελλάδα μοιράζεται στο σχετικό δείκτη μαζί με την Μάλτα, την Πολωνία και τη Λετονία τις 4 τελευταίες θέσεις.
Οι μετανάστες μπορεί να αντιμετωπίζουν περισσότερες υποχρεώσεις απ' ό,τι οι πολίτες κρατών της ΕΕ που διαμένουν στην ίδια χώρα, χωρίς να έχουν δικαίωμα ψήφου. Η ανύπαρκτη πολιτική συμμετοχή, ο αποκλεισμός των μεταναστών από τα όργανα που τους αφορούν και η απουσία συμμετοχής στις τοπικές υποθέσεις τόσο συμβουλευτικά, όσο και ως προς το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι κατατάσσει την Ελλάδα στην 3η θέση από το τέλος στο δείκτη πολιτικής συμμετοχής μετά τη Λιθουανία και τη Λετονία. Πάντως, το 43% των πολιτών της ΕΕ πιστεύει ότι οι χώρες τους χρειάζονται περισσότερους βουλευτές στο Κοινοβούλιό τους με διαφορετική εθνική καταγωγή από τον υπόλοιπο πληθυσμό.
στην Ελλάδα. Το παράβολο της υποβολής αίτησης για πολιτογράφηση είναι το ακριβότερο της Ε.Ε. (1500 ευρώ), ενώ δεν υπάρχει υποχρέωση απάντησης ή προθεσμίας στην εξέταση μιας αίτησης. Συγχρόνως, ανακλήσεις ιθαγένειας μπορεί να συμβούν οποτεδήποτε και για πολλούς λόγους.
