26/1/09

Γάζα 2009: Όλα ήταν προσχεδιασμένα

του Νόαμ Τσόμσκι

Το Σάββατο 27 Δεκεμβρίου εξαπολύθηκε η πιο πρόσφατη αμερικανο-ισραηλινή επίθεση εναντίον αβοήθητων Παλαιστινίων. Η επίθεση σχεδιάστηκε σχολαστικά τους τελευταίους 6 μήνες, σύμφωνα με τον ισραηλινό Τύπο. Ο σχεδιασμός περιελάμβανε δύο σκέλη: το στρατιωτικό και την προπαγάνδα. Βασίστηκε στα διδάγματα της ισραηλινής εισβολής το 2006 στο Λίβανο, που είχε θεωρηθεί κακοσχεδιασμένη και κακοδιαφημισμένη. Γι’ αυτό μπορούμε να είμαστε σχεδόν σίγουροι ότι τα περισσότερα απ’ όσα έγιναν και ειπώθηκαν ήταν προσχεδιασμένα και ηθελημένα.

Αυτό σίγουρα αφορά και το συγχρονισμό της βίαιης επίθεσης: λίγο πριν το μεσημέρι, όταν τα παιδιά γυρνούσαν από το σχολείο και πλήθη κόσμου περπατούσαν στους δρόμους της πυκνοκατοικημένης Γάζας. Χρειάστηκαν μόνο λίγα λεπτά για να σκοτωθούν πάνω από 225 άνθρωποι και να τραυματιστούν 700, ένα ελπιδοφόρο ξεκίνημα για τη επακόλουθη μαζική σφαγή αβοήθητων πολιτών παγιδευμένων σ’ ένα μικρό κλουβί χωρίς καμία διέξοδο.

Σύμφωνα με την αντίληψη του ανταποκριτή των Τάιμς της Ν. Υόρκης, Έθαν Μπρόνερ, στο άρθρο του «Αναλύοντας τα οφέλη από τον Πόλεμο στη Γάζα», αυτό το επίτευγμα ήταν ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη. Το Ισραήλ υπολόγισε ότι θα ήταν θετικό να παρουσιαστεί «λυσσασμένο», προκαλώντας τεράστιο τρόμο· ένα δόγμα που ανάγεται πίσω στη δεκαετία του ‘50. «Οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα πήραν το μήνυμα από την πρώτη μέρα», έγραψε ο Μπρόνερ, «όταν τα ισραηλινά μαχητικά χτύπησαν πολλούς στόχους ταυτόχρονα το πρωινό του Σαββάτου. Περίπου 200 σκοτώθηκαν αμέσως, σοκάροντας τη Χαμάς και ολόκληρη τη Γάζα». Η τακτική του «λυσσασμένου» φαίνεται να έχει επιτυχία, κατέληξε ο Μπρόνερ· υπάρχουν «κάποιες ενδείξεις ότι οι άνθρωποι της Γάζας βίωσαν τόσο πόνο απ’ αυτόν τον πόλεμο, ώστε να αναγκαστούν να χαλιναγωγήσουν τη Χαμάς», την εκλεγμένη κυβέρνηση. Αυτό είναι ένα άλλο αρχαίο δόγμα του κρατικού τρόμου. Όλως τυχαίως, δεν αναφέρω την αντίληψη των Τάιμς ««Αναλύοντας τα οφέλη από τον Πόλεμο στην Τσετσενία», παρότι τα οφέλη ήταν σπουδαία.

Ο σχολαστικός σχεδιασμός περιελάμβανε προφανώς και τον προσεκτικό συγχρονισμό του τερματισμού της φρικτής επίθεσης ακριβώς πριν τη στέψη του Ομπάμα, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί η (απομακρυσμένη) πιθανότητα να αναγκαστεί ο Ομπάμα να πει κάποια λόγια επικριτικά γι’ αυτά τα απάνθρωπα εγκλήματα που υποστηρίχτηκαν από τις ΗΠΑ.

Δύο βδομάδες μετά την επίθεση του Σαββάτου, με τη Γάζα να έχει μετατραπεί σε ερείπια και ο φόρος θανάτου να έχει φτάσει τους 1000, η υπηρεσία του ΟΗΕ-UNRWA, στην οποία βασίζονταν οι περισσότεροι κάτοικοι της Γάζας για επιβίωση, ανακοίνωσε ότι ο ισραηλινός στρατός δεν επέτρεψε την είσοδο πλοίων με ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, επικαλούμενος ότι οι δίοδοι ήταν κλειστοί λόγω Σαββάτου. Για να τιμήσουν την ιερή μέρα, οι Παλαιστίνιοι, στα όρια της επιβίωσης, έπρεπε να στερηθούν φαγητό και φάρμακα, ενώ εκατοντάδες άνθρωποι επιτρεπόταν να σφαγιαστούν από τα αμερικανικά αεροπλάνα και ελικόπτερα, δύο βδομάδες πριν.

Η άτεγκτη τήρηση του Σαββάτου, μ’ αυτόν το διπλό τρόπο, προσέλκυσε ελάχιστη έως μηδαμινή προσοχή. Είναι λογικό. Στα χρονικά της αμερικανο-ισραηλινής εγκληματικότητας, αυτή η απανθρωπιά και ο κυνισμός με το ζόρι αξίζουν μία υποσημείωση. Είναι πολύ κοινές…

Όλα αυτά είναι κανονικά, και σχολιάζονται σχεδόν ανοικτά από υψηλόβαθμους ισραηλινούς αξιωματούχους. Τριάντα χρόνια πριν, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Μορντεκάι Γκουρ σημείωσε ότι από το 1948 «πολεμάμε εναντίον ενός λαού που ζει στα χωριά και τις πόλεις». Σύμφωνα με την επισήμανση του Ζέεβ Σιφ, σημαντικότερου στρατιωτικού αναλυτή του Ισραήλ, «ο ισραηλινός Στρατός χτυπούσε πάντα αστικούς πληθυσμούς, εκούσια και συνειδητά… ο Στρατός δεν ξεχώρισε ποτέ αστικούς (από στρατιωτικούς) στόχους… (αλλά) επί τούτου χτύπησε αστικούς στόχους». Οι λόγοι εξηγούνται από το διακεκριμένο πολιτικό Άμπα Έμπαν: «υπήρχε πάντα μία λογική προσδοκία, τελικά επιβεβαιωμένη, ότι ο χτυπημένος πληθυσμός θα ασκήσει πιέσεις για την παύση των εχθροπραξιών». Το αποτέλεσμα, όπως ήξερε πολύ καλά ο Έμπαν, θα ήταν να επιτραπεί στο Ισραήλ να επιβάλλει, ανενόχλητα, τα σχέδιά του για παράνομη επέκταση και σκληρή καταπίεση. Ο Έμπαν κατέκρινε μία ανασκόπηση που έκανε ο πρωθυπουργός Μπεγκίν για τις επιθέσεις της εργατικής κυβέρνησης εναντίον πολιτών, στην οποία ο Μπεγκίν παρουσίασε την εικόνα «ενός Ισραήλ που μεταχειρίζεται αχαλίνωτα κάθε δυνατό μέσο θανάτου και πόνου εναντίον άμαχου πληθυσμού, θυμίζοντας καθεστώτα τα οποία ούτε ο κ. Μπεγκίν ούτε εγώ θα τολμούσα να προφέρω το όνομά τους». Ο Έμπαν δεν αντέκρουσε τα στοιχεία που παρέθεσε ο Μπεγκίν, αλλά τον κατέκρινε που τα ανέφερε δημοσίως. Ούτε νοιάστηκε ο Έμπαν ή οι θαυμαστές του ότι η υποστήριξη του μαζικού κρατικού τρόμου θυμίζει επίσης καθεστώτα τα οποία δεν θα τολμούσε να προφέρει το όνομά τους.

Η δικαιολόγηση του κρατικού τρόμου από τον Έμπαν θεωρείται πειστική από σεβαστές αρχές. Όταν εξαπολύθηκε η τωρινή αμερικανο-ισραηλινή επίθεση, ο αρθρογράφος των Τάιμς Τόμας Φρίντμαν εξήγησε ότι η τακτική του Ισραήλ βασίζεται στη λογική αρχή «της προσπάθειας ‘εκπαίδευσης’ της Χαμάς, επιβάλλοντας υψηλό φόρο θανάτου στους αγωνιστές της, και βαρύ πόνο στον πληθυσμό της Γάζας». Αυτό έχει νόημα σε πραγματιστικό επίπεδο, όπως είχε στο Λίβανο, όπου «το μόνο μακροπρόθεσμο μέσο αποτροπής ήταν η επιβολή ικανού πόνου στους πολίτες - στις οικογένειες και τους εργοδότες των αγωνιστών - ώστε να χαλιναγωγήσουν τη Χεζμπολάχ στο μέλλον». Με την ίδια λογική, η προσπάθεια του Μπιν Λάντεν να «εκπαιδεύσει» τους Αμερικανούς στις 11/9 ήταν αξιέπαινη, όπως και οι επιθέσεις των Ναζί στο χωριό Λίντις της Τσεχίας και στο Οραντούρ της Γαλλίας, η καταστροφή του Γκρόζνι από τον Πούτιν, καθώς και άλλες αξιοσημείωτες προσπάθειες «εκπαίδευσης».

Όπως και άλλοι που γνωρίζουν την περιοχή, ο ειδικός της Μέσης Ανατολής Φάουαζ Γκέργκες παρατηρεί ότι «αυτό που δεν εκτιμούν οι ισραηλινοί αξιωματούχοι και οι αμερικανοί σύμμαχοί τους είναι ότι η Χαμάς δεν είναι μόνο μία ένοπλη οργάνωση αλλά ένα κοινωνικό κίνημα με πλατιά λαϊκή βάση, βαθιά ενσωματωμένο στην κοινωνία». Γι’ αυτό όταν εφαρμόζουν τα σχέδια καταστροφής της «κοινωνικής πτέρυγας» της Χαμάς, στοχεύουν στην κοινωνία της Παλαιστίνης.

Ο Γκέργκες ίσως είναι πολύ ευγενικός. Είναι πολύ απίθανο οι ισραηλινοί και αμερικανοί αξιωματούχοι - ή τα ΜΜΕ και άλλοι ανταποκριτές - να μην εκτιμούν σωστά αυτά τα δεδομένα. Αντίθετα, υιοθετούν ανεπιφύλακτα την παραδοσιακή αντίληψη αυτών που μονοπωλούν τα μέσα της βίας: η πάνοπλη γροθιά μας μπορεί να ισοπεδώσει κάθε αντίσταση, και αν η λυσσασμένη μας επίθεση προκαλέσει πάμπολλους θανάτους αμάχων, αυτό είναι για καλό: ίσως οι υπόλοιποι πάρουν το μάθημά τους.


Μετάφραση: Δημήτρης Κωνσταντίνου

ΑΝΤΙΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Στους μεταγενέστερους - Μπ. ΜΠΡΕΧΤ