Αδικαιολόγητη βία στο όνομα της Κ. Κούνεβα

Η Κούνεβα δεν ανήκει σε κανέναν αυτόκλητο υπερασπιστεί της, δεν είναι ιδιοκτησία κανενός

Με το 'Κίτρινο Σκυλί' και το συγγραφέα του, Μισέλ Φάις, τα έβαλαν το βράδυ της προηγούμενης Κυριακής στο 'Από Μηχανής Θέατρο' στον Κεραμεικό, άγνωστοι που υπέγραψαν ως αναρχικοί και είχαν σκοπό να εμποδίσουν την έναρξη των παραστάσεων. Γράφοντας συνθήματα και πετώντας μπογιές μέσα κι έξω από το θέατρο, προπηλακίζοντας τον συγγραφέα και αφήνοντας πίσω τους τρικάκια, έκαναν γρήγορα τη δουλειά και έφυγαν αποφεύγοντας να εμπλακούν σε συζητήσεις.
Κάποιος μακρινός παρατηρητής θα έκρινε, από τον τρόπο τους και εφόσον το έργο γράφτηκε με αφορμή την επίθεση εις βάρος την Κωνσταντίνας Κούνεβα, ότι οι εισβολείς θα πρέπει να έχουν κάποια σχέση με ρατσιστικές ή παρακρατικές ομάδες. Κι όμως δεν είναι έτσι Ένα κομμάτι της εξέγερσης του Δεκέμβρη φαίνεται ότι αναπτύσσει αντιδημοκρατικές πρακτικές ατομικής βίας, που υπονομεύουν τα δημιουργικά χαρακτηριστικά και την προοπτική του κινήματος.
Είναι πράξη, που στρέφεται ενάντια στην ελευθερία της τέχνης; Είναι λογοκρισία; Δεν είναι αυτό κυρίως. Το πιο σημαντικό είναι ότι κάποιοι διεκδικούν το δικαίωμα να απειλούν και να τρομοκρατούν ό,τι δεν εγκρίνουν ως πολιτική στάση και άποψη. Η επίθεση της συγκεκριμένης ομάδας έχει μία λογική: τη λογική του μίσους για κάτι που τη γεμίζει δυσφορία, για κάτι υποκριτικό ενδεχομένως ή άκαιρο ή ακόμα και προκλητικό. Αλλά το αν ο Φάις είναι στο πλευρό της αγωνίστριας μετανάστριας, θα φαινόταν μέσα από το έργο που έγραψε. Πάντα η τέχνη είναι ένας αγώνας υπέρ ή κατά. Πρώτα θα έπρεπε αυτό να δούμε. Και πάνω σε αυτό να κάνουμε κριτική. Δεν αποτελεί επιχείρημα το τι στάση κράτησε ο συγγραφέας απέναντι στον Δεκέμβρη ή τι έγραφε τόσο καιρό στις στήλες των εφημερίδων και στα μπλογκς. Λοιπόν να δούμε και πώς στεκόμαστε απέναντι σε ένα κακό έργο για την Κ. Κούνεβα! Γιατί υπάρχει και άλλος τρόπος να παρέμβεις πολιτικά σε μια παράσταση, ακόμα και να τη διακόψεις, αλλά να συνομιλήσεις με τους συντελεστές της και τους θεατές. Να πεις με κάποιον δυναμικό τρόπο "Δεν είναι αυτό η Κούνεβα, είναι αυτό". Πόσο μακριά η μία στάση από την άλλη!
Και πάντως να ξέρουμε πως η Κ. Κούνεβα δεν ανήκει σε κανέναν αυτόκλητο υπερασπιστή της. Το κίνημα αλληλεγγύης που εμφανίστηκε με ιδιαίτερη δυναμική δεν είναι ιδιοκτησία κανενός. Μας θέλει όλους συμμέτοχους με τις ιδέες, τις πρωτοβουλίες, τις συλλογικές δημοκρατικές μορφές παρέμβασης. Και να αποδεχόμαστε, μάλλον να ενθαρρύνουμε, ότι μέσα σε αυτό το κίνημα θα πρέπει να εκφράζονται όλες οι πολιτικές τάσεις, όλες οι αποχρώσεις - και αυτό είναι δύναμη, όχι αδυναμία. Δεν μπορεί να κλείσει η πόρτα για τους φιλελεύθερους "αστούς" ή τους λιγότερο "επαναστάτες". Ένας συγγραφέας που αντιδρά μπορεί να προσεγγίσει το θέμα όπως αυτός κρίνει. Δεν θα του υπαγορεύσει κανένα "ιερατείο" πως θα γράψει και τι θα γράψει. Αν κάνει ένα καλό ή ένα μέτριο έργο θα συζητηθεί, θα κριθεί, θα εκτεθεί έτσι κι αλλιώς. Η τέχνη είναι μετάβαση από το ατομικό στο συλλογικό.
Τέλος, είναι εντυπωσιακό πως αξιοποιήθηκε το περιστατικό από μερίδα του Τύπου. Για "ακροαριστερά στοιχεία" έκανε λόγο ο Ηλίας Μαγκλίνης στην 'Καθημερινή' (Δεν ξέρει ότι αυτές οι πρακτικές δεν έχουν καμία σχέση με την Αριστερά;). Άλλοι γνωστοί αρθρογράφοι βρήκαν ευκαιρία να κατηγορήσουν την Αριστερά εξισώνοντας τις "πράξεις βίας" του Δεκέμβρη με την εισβολή στο 'Από Μηχανής Θέατρο'. Αλλά και στο ριζοσπαστικό χώρο, υπήρξαν φωνές υποστήριξης της πράξης με αιτιάσεις για τη γενικότερη στάση του Φάις ή για το περιεχόμενο και την αξία του έργου του ή για το γεγονός ότι συνεργάζεται με γνωστό μετρ των απολύσεων στον εκδοτικό χώρο...
Μπορεί να δικαιολογηθεί αυτή η ενέργεια αν το έργο είναι κακό ή αν δεν αποδίδει σωστά το κοινωνικό τοπίο ή το ίδιο το πρόσωπο και την πολιτική δράση της Κ. Κούνεβα; Μπορεί και να έχουν δίκιο "τα παιδιά" αν ο Φάις δεν είναι παρά ένας μέτριος αστός συγγραφέας που προσπαθεί να κάνει δημόσιες σχέσεις; Και ποιος το κρίνει αυτό τελικά; Μάλλον είμαστε ακόμα πολύ πίσω από τις εξελίξεις αν δυσκολευόμαστε να βρούμε επιχειρήματα για τις αναγκαίες απαντήσεις.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ
ΠΡΙΝ 17/05/2009