6 Δεκεμβρίου 2007
Ήθελα να πάω σχολείο, αλλά έπρεπε να πληρώσουμε το φαγητό, τα ρούχα. Η μητέρα μου δεν πήγε σχολείο. Ο πατέρας μου πέθανε όταν ήταν πολύ νέος. Έτσι, έπρεπε να φροντίσω τον εαυτό μου και δεν υπήρχαν λεφτά για το σχολείο.
Σιλβάνα, γυναίκα Ρομά που μίλησε στη Διεθνή Αμνηστία
Οι γυναίκες Ρομά στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας υφίστανται διπλή διάκριση, εξαιτίας του φύλου τους και της εθνότητάς τους, λέει η Διεθνής Αμνηστία. Σε έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα, η διεθνής οργάνωση καλεί τις αρχές της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας να θέσουν τέρμα σε αυτό το μοτίβο διακρίσεων κατά των γυναικών Ρομά.
«Οι διακρίσεις αυτές είναι αναγνωρισμένες από καιρό και είναι πολύ διαδεδομένες, μια κοινή πρακτική που επικρατεί παντού. Οι γυναίκες και τα κορίτσια υποφέρουν από διασταυρούμενες και επικαλυπτόμενες μορφές διακρίσεων που, σε μερικές περιπτώσεις, πάνε χέρι με χέρι με τη φτώχεια,» δήλωσε η Σον Τζόουνς, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας: Η αποτυχία της κυβέρνησης να σεβαστεί τα δικαιώματα των γυναικών και κοριτσιών Ρομά», παρέχει στοιχεία για τις διακρίσεις εναντίον των γυναικών Ρομά στην πρόσβασή τους σε τρία βασικά ανθρώπινα δικαιώματα (το δικαίωμα στην εκπαίδευση, το δικαίωμα στην εργασία και το δικαίωμα στην υγεία), καθώς και για τη βία κατά των γυναικών ως μορφή διακρίσεων.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι σημαντικός αριθμός Ρομά, μεταξύ αυτών και γυναίκες, επειδή δεν έχουν πιστοποιητικά γέννησης, δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση, η κοινωνική ασφάλιση και η υγειονομική περίθαλψη.
«Στο σχολείο, τα κορίτσια Ρομά αντιμετωπίζουν από τους καθηγητές τους τη στερεότυπη προσδοκία των χαμηλών σχολικών επιδόσεων, που μαζί με την έλλειψη δωρεάν πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει ως αποτέλεσμα τα περισσότερα κορίτσια να παρατούν το σχολείο πριν την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους,» πρόσθεσε η Σον Τζόουνς.
Η αποτυχία των αρχών της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας να εγγυηθούν το δικαίωμα για δωρεάν και υποχρεωτική παιδεία σημαίνει ότι πάνω από τις μισές γυναίκες Ρομά (το ποσοστό εκτιμάται στο 66%) μπορούν να βρουν δουλειά μόνο στην παραοικονομία, χωρίς την προστασία του εργατικού δικαίου ή των νόμων για την ασφάλεια και τις συνθήκες υγιεινής στην εργασία. Όσες είναι υπάλληλοι του κράτους δουλεύουν κυρίως ως καθαρίστριες. Μόνο μικρό ποσοστό γυναικών Ρομά που έχουν
πανεπιστημιακό πτυχίο βρίσκουν δουλειά σε ελεύθερα επαγγέλματα ή διευθυντικές θέσεις.
«Όταν οι γυναίκες Ρομά καταφέρνουν να βρουν δουλειά, συχνά αντιμετωπίζουν ύβρεις και παρενοχλήσεις από τους εργοδότες τους. Οι γυναίκες Ρομά δουλεύουν σε χειρότερες συνθήκες, για περισσότερες ώρες και με λιγότερα χρήματα από τις γυναίκες που δεν είναι Ρομά,» είπε η Σον Τζόουνς.
Οι γυναίκες Ρομά δυσκολεύονται πολύ και σε μερικές περιπτώσεις είναι αδύνατον να εξασφαλίσουν υγειονομική περίθαλψη για τις ίδιες και τα παιδιά τους. Μπορεί να μην έχουν καθόλου υγειονομική ασφάλιση ή εξαιτίας της ανέχειας να μην μπορούν να εξασφαλίσουν ακόμα και βασικά φάρμακα ή και ιατρική περίθαλψη. Επιπλέον, οι γυναίκες Ρομά μπορεί να αντιμετωπίσουν ευθείες διακρίσεις από το ίδιο το ιατρικό προσωπικό, ακόμα και να τους αρνηθούν να τις περιθάλψουν.
«Η κυβέρνηση της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας μέχρι σήμερα έχει αποτύχει να υιοθετήσει ένα αναλυτικό πλαίσιο κατά των διακρίσεων που θα δώσει την ευκαιρία στις γυναίκες Ρομά να εξασφαλίσουν τα δικαιώματά τους και να αμφισβητήσουν τις καταπατήσεις.»
Η βία κατά των γυναικών συμβαίνει σε όλες τις κοινότητες και σε όλα τα κοινωνικά στρώματα στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Εκτιμάται ότι το 70% των γυναικών Ρομά έχουν καταγγείλει κακοποίηση στην οικογένειά τους. Όμως, όταν κάνουν καταγγελίες οι γυναίκες Ρομά, εάν το κάνουν, οι αστυνομικοί δεν ανταποκρίνονται με τον κατάλληλο τρόπο και μπορεί να τις επιτεθούν με ρατσιστικά σχόλια και συμπεριφορά.
Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει την ανησυχία ότι διαδοχικές κυβερνήσεις παραλείπουν σταθερά να αντιμετωπίσουν το ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τους Ρομά. Η διεθνής οργάνωση ανησυχεί επίσης για το γεγονός ότι η τωρινή κυβέρνηση παρέλειψε να ανταποκριθεί στην πρόκληση της Δεκαετίας για την Ένταξη των Ρομά, που στόχο είχε να εισαγάγει μέτρα που θα διασφαλίσουν ότι θα είναι εγγυημένα τα δικαιώματα όλων των Ρομά στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, όπως η πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην εργασία, στην περίθαλψη και την επαρκή στέγη. Όποτε έχουν γίνει βήματα, δεν έγιναν από την κυβέρνηση, αλλά από εγχώριες ή διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), όπως ΜΚΟ των Ρομά, και με διεθνή χρηματοδότηση.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει να επιτηρεί την πρόοδο του κράτους για να ανταποκριθεί στα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα που καθορίζονται για τα κράτη-μέλη, διασφαλίζοντας ότι αναφορικά με την προστασία και τη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μειονοτήτων, τα δικαιώματα των γυναικών και κοριτσιών Ρομά θα προστατεύονται πλήρως.
«Εάν οι φυλετικές και λόγω φύλου διακρίσεις συνεχιστούν, οι γυναίκες Ρομά το πιθανότερο είναι ότι δεν θα καταφέρουν να σπάσουν τον κύκλο της κακής εκπαίδευσης που τις εγκλωβίζει σε χαμηλόμισθες δουλειές, ενώ άλλες διακρίσεις τους στερούν την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την κοινωνική ασφάλιση και καταδικάζουν πολλές από αυτές σε μια ζωή στη φτώχεια,» είπε η Σιάν Τζόουνς.
Περισσότερες πληροφορίες
Μπορείτε να βρείτε το πλήρες κείμενο της έκθεσης «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας: Λίγο-λίγο εμείς οι γυναίκες μάθαμε τα δικαιώματά μας: οι αποτυχίες της κυβέρνησης να σεβαστεί τα δικαιώματα των γυναικών και κοριτσιών Ρομά» στα αγγλικά στην ακόλουθη διεύθυνση: http://web.amnesty.org/library/index/engeur650042007
Μπορείτε να βρείτε την περίληψη της έκθεσης στα αγγλικά στην ακόλουθη διεύθυνση: http://web.amnesty.org/engeur650032007