Πολιτική δυσοσμία που δεν συναντά κανείς ούτε στα πλέον αυταρχικά καθεστώτα της υποσαχάρειας Αφρικής αποπνέει για άλλη μια φορά το προεκλογικό σκηνικό των ΗΠΑ. Η ακριβότερη προεκλογική περίοδος της ιστορίας απέδειξε ότι νικητής των εκλογών στις ΗΠΑ είναι αυτός που καταφέρνει να συγκεντρώσει τα περισσότερα χρήματα από χορηγίες. Το επιχείρημα των Δημοκρατικών ότι για πρώτη φορά τα χρήματα προήλθαν κυρίως από μικρές συνεισφορές ψηφοφόρων, δεν άντεξε στην κριτική.
Όσο εντυπωσιακή και αν ήταν η ανταπόκριση του απλού κόσμου, οι οικονομική νίκη του Ομπάμα οφείλεται προφανώς στην απόφαση κολοσσιαίων εταιρειών να ρίξουν το βάρος τους στον δημοκρατικό υποψήφιο. Όπως αποκάλυψε μάλιστα η 'Ουάσινγκτον Ποστ', τα χρήματα των πολιτών (δηλαδή συνεισφορές κάτω των 200 δολαρίων) αντιστοιχούν μόλις στο 25% των 600 εκατομμυρίων που συγκεντρώθηκαν. Το ίδιο ποσοστό όμως είχαν συνεισφέρει οι πολίτες και στην προεκλογική εκστρατεία του Μπους το 2004.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι χρηματοδοτήσεις μπορεί να ξαφνιάσουν ακόμη και τον πιο υποψιασμένο παρατηρητή. Το ακροδεξιό δίκτυο FOX του Μέρντοχ, λόγου χάρη, το οποίο έχει οργανώσει μια χυδαία πολιτική σπίλωση του Ομπάμα, αποδείχτηκε ότι έχει προσφέρει μεγαλύτερες χορηγίες στους Δημοκρατικούς απ' ό,τι στους Ρεπουμπλικάνους! Έξυπνο ποντάρισμα του Ρούμπερτ Μέρντοχ, ο οποίος με το κανάλι του φαίνεται να ξεπληρώνει παλαιά χρέη προς τους Ρεπουπλικάνους, ενώ παράλληλα προλειαίνει το έδαφος για το ενδεχόμενο επικράτησης του Ομπάμα. Χάρη σε τέτοιες ευγενικές χορηγίες ο Ομπάμα κατάφερε να σπάσει κάθε ρεκόρ διαφημιστικής δαπάνης με τουλάχιστον 190 εκατομμύρια δολάρια, τη στιγμή που ο Μακέιν μόλις ξεπέρασε τα 90.
Αν και οι περισσότεροι χορηγοί ελπίζουν (βάσιμα) ότι η επένδυσή τους θα τους αποδώσει πολλαπλάσια κέρδη, δεν έλειψαν και αυτοί που απλώς ξεπλήρωναν παλιές οφειλές και προς τα δύο κόμματα. Λόγου χάρη κολοσσοί τηλεπικοινωνιών, όπως η ΑΤ&Τ, που ενεπλάκησαν στο παράνομο πρόγραμμα παρακολουθήσεων πολιτών που λειτουργούσε επί προεδρίας Μπους. Αν και οι εταιρείες έδρασαν κατ' εντολή της κυβέρνησης, θα ήταν και αυτές υπόλογες απέναντι στο νόμο, εάν οι Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί γερουσιαστές δεν είχαν φροντίσει να τους προσφέρουν απόλυτη ασυλία από κάθε σχετική δίωξη.
Το αστρονομικό κόστος των εκλογικών αναμετρήσεων και η τρομακτική διεύρυνση της εκλογικής περιόδου (που έφτασε σχεδόν τα δύο χρόνια) σημαίνει ότι ακόμη και το κόμμα της αντιπολίτευσης δεσμεύεται απέναντι στους χορηγούς πολύ πριν διεκδικήσει την εξουσία. Παράλληλα, το γεγονός ότι τα περισσότερα χρήματα που συγκεντρώνουν οι υποψήφιοι καταλήγουν στα μεγάλα εκδοτικά και ραδιοτηλεοπτικά συγκροτήματα με τη μορφή διαφημιστικής δαπάνης, επιβάλλει μια ιδιότυπη ομερτά στα μέσα ενημέρωσης. Κανάλια και εφημερίδες έχουν κάθε λόγο αν αποσιωπήσουν το βρόμικο παρασκήνιο των χρηματοδοτήσεων προκειμένου να μοιραστούν μια πίτα εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.
Το πολιτικό σκηνικό της υπερδύναμης φαίνεται όμως να δηλητηριάζεται και στην ίδια τη διαδικασία της ψηφοφορίας. Είναι πλέον επιβεβαιωμένο ότι σε αρκετές πολιτείες, ομάδες των κομμάτων απεργάζονται σχέδια που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα παραβιάζοντας το πνεύμα αν όχι και το γράμμα του νόμου. Συγκεκριμένα, το ρεπουμπλικανικό κόμμα επιχειρεί να αποθαρρύνει ή να εμποδίσει ψηφοφόρους να φτάσουν στις κάλπες αμφισβητώντας τα δικαίωμά τους να ψηφίσουν. Στελέχη του κόμματος αναζητούν πολίτες που έχασαν το σπίτι τους από την πρόσφατη οικονομική κρίση και αναλαμβάνουν να τους στείλουν επιστολές στην παλιά τους διεύθυνση (με την οποία είναι δηλωμένοι στους εκλογικούς καταλόγους). Καθώς οι επιστολές επιστρέφουν στους αποστολείς τους, αυτοί μπορεί να ισχυριστούν ότι οι ψηφοφόροι δεν είναι πλέον μόνιμοι κάτοικοι της πολιτείας και έτσι να τους στερήσουν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Αν συνυπολογίσει κανείς και τη μεγάλη μερίδα όσων έχουν χάσει τα πολιτικά τους δικαιώματα επειδή είχαν φυλακιστεί στα παρελθόν (στην πλειονότητά τους μαύροι, ισπανόφωνοι και μέλη μειονοτήτων) οι Δημοκρατικοί κινδυνεύουν να χάσουν ένα σημαντικό τμήμα της εκλογικής τους βάσης:
Για την ακρίβεια εκείνους ακριβώς τους ανθρώπους που θα έσπευδαν να μαυρίσουν τον Μακέιν.
Πολύ μεγαλύτερη ανησυχία προκαλούν τις τελευταίες ημέρες οι έντονες φήμες για το ενδεχόμενο ηλεκτρονικής νοθείας των αποτελεσμάτων. Αρκετά από τα συστήματα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας αποδείχθηκαν ευάλωτα σε επιθέσεις χάκερ και προφανώς θα μπορούσαν να επηρεαστούν από το ειδικευμένο προσωπικό μυστικών υπηρεσιών ή άλλων ομάδων. Φυσικά όλα αυτά τα σενάρια, αν και απόλυτα εφικτά, φαίνεται να παραβλέπουν την πολιτική ουσία του ζητήματος. Το αμερικανικό κατεστημένο προχώρησε σε νόθευση του αποτελέσματος το 2000 γιατί ήθελε να επιβάλλει την παρουσία του Τζορτζ Μπους στο Λευκό Οίκο. Κανένα στοιχείο δεν υπάρχει σήμερα που να αποδεικνύει ότι το ίδιο κατεστημένο έχει κάτι να χάσει από την παρουσία του Μπάρακ Πμπάμα στο ίδιο θώκο.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι χρηματοδοτήσεις μπορεί να ξαφνιάσουν ακόμη και τον πιο υποψιασμένο παρατηρητή. Το ακροδεξιό δίκτυο FOX του Μέρντοχ, λόγου χάρη, το οποίο έχει οργανώσει μια χυδαία πολιτική σπίλωση του Ομπάμα, αποδείχτηκε ότι έχει προσφέρει μεγαλύτερες χορηγίες στους Δημοκρατικούς απ' ό,τι στους Ρεπουμπλικάνους! Έξυπνο ποντάρισμα του Ρούμπερτ Μέρντοχ, ο οποίος με το κανάλι του φαίνεται να ξεπληρώνει παλαιά χρέη προς τους Ρεπουπλικάνους, ενώ παράλληλα προλειαίνει το έδαφος για το ενδεχόμενο επικράτησης του Ομπάμα. Χάρη σε τέτοιες ευγενικές χορηγίες ο Ομπάμα κατάφερε να σπάσει κάθε ρεκόρ διαφημιστικής δαπάνης με τουλάχιστον 190 εκατομμύρια δολάρια, τη στιγμή που ο Μακέιν μόλις ξεπέρασε τα 90.
Αν και οι περισσότεροι χορηγοί ελπίζουν (βάσιμα) ότι η επένδυσή τους θα τους αποδώσει πολλαπλάσια κέρδη, δεν έλειψαν και αυτοί που απλώς ξεπλήρωναν παλιές οφειλές και προς τα δύο κόμματα. Λόγου χάρη κολοσσοί τηλεπικοινωνιών, όπως η ΑΤ&Τ, που ενεπλάκησαν στο παράνομο πρόγραμμα παρακολουθήσεων πολιτών που λειτουργούσε επί προεδρίας Μπους. Αν και οι εταιρείες έδρασαν κατ' εντολή της κυβέρνησης, θα ήταν και αυτές υπόλογες απέναντι στο νόμο, εάν οι Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί γερουσιαστές δεν είχαν φροντίσει να τους προσφέρουν απόλυτη ασυλία από κάθε σχετική δίωξη.
Το αστρονομικό κόστος των εκλογικών αναμετρήσεων και η τρομακτική διεύρυνση της εκλογικής περιόδου (που έφτασε σχεδόν τα δύο χρόνια) σημαίνει ότι ακόμη και το κόμμα της αντιπολίτευσης δεσμεύεται απέναντι στους χορηγούς πολύ πριν διεκδικήσει την εξουσία. Παράλληλα, το γεγονός ότι τα περισσότερα χρήματα που συγκεντρώνουν οι υποψήφιοι καταλήγουν στα μεγάλα εκδοτικά και ραδιοτηλεοπτικά συγκροτήματα με τη μορφή διαφημιστικής δαπάνης, επιβάλλει μια ιδιότυπη ομερτά στα μέσα ενημέρωσης. Κανάλια και εφημερίδες έχουν κάθε λόγο αν αποσιωπήσουν το βρόμικο παρασκήνιο των χρηματοδοτήσεων προκειμένου να μοιραστούν μια πίτα εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.
Το πολιτικό σκηνικό της υπερδύναμης φαίνεται όμως να δηλητηριάζεται και στην ίδια τη διαδικασία της ψηφοφορίας. Είναι πλέον επιβεβαιωμένο ότι σε αρκετές πολιτείες, ομάδες των κομμάτων απεργάζονται σχέδια που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα παραβιάζοντας το πνεύμα αν όχι και το γράμμα του νόμου. Συγκεκριμένα, το ρεπουμπλικανικό κόμμα επιχειρεί να αποθαρρύνει ή να εμποδίσει ψηφοφόρους να φτάσουν στις κάλπες αμφισβητώντας τα δικαίωμά τους να ψηφίσουν. Στελέχη του κόμματος αναζητούν πολίτες που έχασαν το σπίτι τους από την πρόσφατη οικονομική κρίση και αναλαμβάνουν να τους στείλουν επιστολές στην παλιά τους διεύθυνση (με την οποία είναι δηλωμένοι στους εκλογικούς καταλόγους). Καθώς οι επιστολές επιστρέφουν στους αποστολείς τους, αυτοί μπορεί να ισχυριστούν ότι οι ψηφοφόροι δεν είναι πλέον μόνιμοι κάτοικοι της πολιτείας και έτσι να τους στερήσουν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Αν συνυπολογίσει κανείς και τη μεγάλη μερίδα όσων έχουν χάσει τα πολιτικά τους δικαιώματα επειδή είχαν φυλακιστεί στα παρελθόν (στην πλειονότητά τους μαύροι, ισπανόφωνοι και μέλη μειονοτήτων) οι Δημοκρατικοί κινδυνεύουν να χάσουν ένα σημαντικό τμήμα της εκλογικής τους βάσης:
Για την ακρίβεια εκείνους ακριβώς τους ανθρώπους που θα έσπευδαν να μαυρίσουν τον Μακέιν.
Πολύ μεγαλύτερη ανησυχία προκαλούν τις τελευταίες ημέρες οι έντονες φήμες για το ενδεχόμενο ηλεκτρονικής νοθείας των αποτελεσμάτων. Αρκετά από τα συστήματα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας αποδείχθηκαν ευάλωτα σε επιθέσεις χάκερ και προφανώς θα μπορούσαν να επηρεαστούν από το ειδικευμένο προσωπικό μυστικών υπηρεσιών ή άλλων ομάδων. Φυσικά όλα αυτά τα σενάρια, αν και απόλυτα εφικτά, φαίνεται να παραβλέπουν την πολιτική ουσία του ζητήματος. Το αμερικανικό κατεστημένο προχώρησε σε νόθευση του αποτελέσματος το 2000 γιατί ήθελε να επιβάλλει την παρουσία του Τζορτζ Μπους στο Λευκό Οίκο. Κανένα στοιχείο δεν υπάρχει σήμερα που να αποδεικνύει ότι το ίδιο κατεστημένο έχει κάτι να χάσει από την παρουσία του Μπάρακ Πμπάμα στο ίδιο θώκο.
ΠΡΙΝ 2/11/2008