Ζωές κινδυνεύουν από την άρνηση των κυβερνήσεων της Ευρώπης να προστατέψουν τους πρόσφυγες
Οι κυβερνήσεις της Ευρώπης θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, καθώς αρνούνται να προστατέψουν τους πρόσφυγες, προειδοποίησε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία. Την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, οι πόρτες προς την Ευρώπη κλείνουν, καθώς αγνοούνται τα δικαιώματα όσων αναζητούν άσυλο.
«Οι πρόσφυγες διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να βρουν ασφάλεια, αλλά τους διώχνουν όταν φτάνουν στην Ευρώπη», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουερθ, διευθύντρια του Προγράμματος Έρευνας και Δράσης της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και Κεντρική Ασία. «Οι κυβερνήσεις πρέπει να σταματήσουν να θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και να αρχίσουν να ανταποκρίνονται στις διεθνείς υποχρεώσεις τους να προστατεύουν αυτούς τους ευπαθείς ανθρώπους.»
Οι χώρες στα σύνορα της Ευρώπης δείχνουν κατάφωρη περιφρόνηση για τις διεθνείς υποχρεώσεις τους προς τους πρόσφυγες:
- Η Ιταλία αναχαιτίζει τους πρόσφυγες στα διεθνή ύδατα και, χωρίς να εξετάσει τις ανάγκες προστασίας τους, τους μεταφέρει στη Λιβύη, όπου οι μετανάστες, οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες κινδυνεύουν να υποβληθούν σε κακομεταχείριση και βίαιη επαναπροώθηση σε χώρες όπου αντιμετωπίζουν κίνδυνο να υποστούν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- Η Τουρκία εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει ως πρόσφυγες όσους δεν προέρχονται από την Ευρώπη, γεγονός που σημαίνει ότι χιλιάδες άνθρωποι στερούνται την προστασία που έχουν ανάγκη.
- Η Ελλάδα απωθεί ανθρώπους στα χερσαία και τα θαλάσσια σύνορά της με την Τουρκία, χωρίς πρώτα να εξετάσει τους ισχυρισμούς τους ότι έχουν ανάγκη άσυλο. Όσοι πρόσφυγες καταφέρνουν να εισέλθουν στη χώρα, αντιμετωπίζουν πολλά νομικά εμπόδια προκειμένου να τους χορηγηθεί προστασία.
- Οι διμερείς συμφωνίες της Ισπανίας με διάφορες χώρες στην Αφρική χρησιμοποιούνται για να δικαιολογήσουν την αυθαίρετη σύλληψη, κράτηση και απέλαση προσφύγων, αιτούντων άσυλο και μεταναστών σε αυτές τις χώρες.
- Οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάνουν ότι δεν βλέπουν την αυξανόμενη έλλειψη σεβασμού για τα δικαιώματα των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο στα σύνορα της Ε.Ε., καθώς προσπαθούν να δέχονται μικρότερο αριθμό προσφύγων οι ίδιες. Κάθε χρόνο, χιλιάδες αιτούντες άσυλο μεταφέρονται βάσει του συστήματος «Δουβλίνο ΙΙ» σε χώρες όπου τα δικαιώματα των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο δεν προστατεύονται επαρκώς.
Την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, η Διεθνής Αμνηστία προειδοποιεί τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι οι πράξεις τους υπονομεύουν την προστασία των προσφύγων όχι μόνο μέσα στις ίδιες τις χώρες τους, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, στέλνοντας ένα επικίνδυνο μήνυμα για τη μεταχείριση των προσφύγων. Όλες οι χώρες πρέπει να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο, όχι μόνο μέσα στα δικά τους σύνορα, αλλά και οπουδήποτε ασκούν αποτελεσματικό έλεγχο.
- Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας διοργανώνει εκδηλώσεις, οι οποίες φέτος πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του AthensFringeFestival. Για περισσότερες πληροφορίες: www.amnesty.org.gr και www.fringefestival.gr
Πληροφορίες για τους συντάκτες
Ιταλία
Η πρόσφατη επίσκεψη του Λίβυου ηγέτη Μουαμάρ Αλ-Καντάφι στην Ιταλία δεν διέλυσε τις ανησυχίες για τη μοίρα των προσφύγων που, σύμφωνα με τη διμερή συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Λιβύης, πρέπει να αναχαιτίζονται στα διεθνή ύδατα και να μεταφέρονται στη Λιβύη. Κατά το διάστημα 6-11 Μαΐου, περίπου 500 άνθρωποι συνελήφθησαν στην Ιταλία, αφού έστειλαν αιτήματα και μεταφέρθηκαν στη Λιβύη, όπου, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Ιταλίας, θα μπορούσαν να αναζητήσουν προστασία. Σε αυτούς συγκαταλέγονταν άνθρωποι από τη Σομαλία, την Ερυθραία και άλλες αφρικανικές χώρες.
Τον Μάιο, ερευνητική αποστολή της Διεθνούς Αμνηστίας στη Λιβύη επιβεβαίωσε ότι η χώρα δεν διαθέτει σύστημα ασύλου που να λειτουργεί, κακομεταχειρίζεται τους αλλοδαπούς και πραγματοποιεί βίαιες επαναπροωθήσεις ατόμων προς τις χώρες προέλευσής τους χωρίς να εξετάζει τις ανάγκες τους για διεθνή προστασία. Η αποστολή επισκέφθηκε το Κέντρο Κράτησης Μισράτα, περίπου 200 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, όπου 600-700 παράτυποι μετανάστες, κυρίως από άλλες αφρικανικές χώρες όπως η Ερυθραία και η Σομαλία, κρατούνται σε συνθήκες εξαθλίωσης και ακραίου συνωστισμού.
Τουρκία
Η Τουρκία είναι ο τόπος όπου εγκαταλείπονται πολλοί άνθρωποι που επιθυμούν προστασία στην Ε.Ε. Οι χιλιάδες αιτούντες άσυλο που φτάνουν στην Τουρκία κάθε χρόνο, αντιμετωπίζουν συχνά ανυπέρβλητες δυσκολίες στην πρόσβαση στα δικαιώματά τους. Αιτούντες άσυλο από χώρες όπως το Ιράκ, το Ιράν, η Σομαλία και το Αφγανιστάν αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια στην πρόσβαση στο σύστημα ασύλου, τόσο σε νομικό, όσο και σε πρακτικό επίπεδο.
Η Τουρκία είναι πρακτικά η μοναδική χώρα-μέλος της Σύμβασης για τους Πρόσφυγες που δεν αναγνωρίζει ως πρόσφυγες όσους δεν προέρχονται από την Ευρώπη, γεγονός που σημαίνει ότι χιλιάδες άνθρωποι που έχουν ανάγκη προστασίας τη στερούνται. Οι αιτούντες άσυλο συχνά κρατούνται αυθαίρετα για παρατεταμένα διαστήματα σε κακές συνθήκες και υποβάλλονται σε κακομεταχείριση. Επιπλέον, είναι συνήθεις οι βίαιες επαναπροωθήσεις ατόμων από την Τουρκία σε χώρες όπου αντιμετωπίζουν σοβαρές καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πολλοί άνθρωποι, καθώς δεν βλέπουν καμία ελπίδα να αποκτήσουν προστασία στην Τουρκία, επιχειρούν να συνεχίσουν τη μετακίνηση προς την Ε.Ε. είτε από την ξηρά, είτε από τη θάλασσα. Για κάποιους το ταξίδι είναι καταστροφικό, καθώς απωθούνται από τις ελληνικές αρχές, ορισμένες φορές με κόστος ανθρώπινων ζωών.
Ελλάδα
Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η Ελλάδα θα μπορούσε να παίξει καίριο ρόλο στην παροχή προσφυγικής προστασίας. Ωστόσο, η πρόσβαση στο σύστημα χορήγησης ασύλου είναι εξαιρετικά δύσκολη για τους αιτούντες, είτε επειδή απωθούνται όταν προσπαθούν να εισέλθουν στη χώρα, είτε γιατί αντιμετωπίζουν εμπόδια μέσα στο σύστημα.
Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα επιχειρεί να τροποποιήσει την εθνική νομοθεσία, προκειμένου να περιορίσει ακόμα περισσότερο την προστασία, καταργώντας το δικαίωμα της πραγματικής προσφυγής στο σύστημα ασύλου, παραβιάζοντας έτσι το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο. Επιπλέον, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για τις συνθήκες κράτησης των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών.
Στις 11 Ιουνίου, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάνθηκε ομόφωνα ότι οι ελληνικές αρχές παραβίασαν τα δικαιώματα ενός Τούρκου υπηκόου που αναζήτησε άσυλο το 2007. Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Ελλάδα παραβίασε το δικαίωμά του στην ελευθερία από βασανιστήρια και απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση, το οποίο διασφαλίζεται από το Άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Αυτό συνέβη εξαιτίας των συνθηκών στα κέντρα όπου κρατήθηκε. Επίσης, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ομόφωνα ότι η Ελλάδα παραβίασε το δικαίωμά του στην προσωπική ελευθερία και στην αμφισβήτηση της νομιμότητας της κράτησής του, το οποίο διασφαλίζεται από το Άρθρο 5, παράγραφοι 1 και 4 της Σύμβασης.
Ευρωπαϊκή Ένωση
Οι Αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων της Ε.Ε. συζήτησαν στη Σύνοδο Κορυφής της 18ης και 19ης Ιουνίου το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης στη Μεσόγειο. Η συζήτηση συμπεριλάμβανε μέτρα για να μετεγκαθίστανται σε άλλες χώρες της Ε.Ε. άτομα που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας, προκειμένου να βοηθηθούν κράτη-μέλη στον νότο της Ε.Ε. που αντιμετωπίζουν «ιδιαίτερες πιέσεις». Η Σύνοδος συζήτησε επίσης μέτρα για να «ενισχυθεί η ικανότητα» χωρών στη βόρεια Αφρική να παρέχουν προστασία σε άτομα που τη χρειάζονται. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται τον Ιούλιο να παρουσιάσει πρόταση, που θα αφορά την εσωτερική μετεγκατάσταση από τη Μάλτα σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
.png)
